Op een bepaald punt in ons leven zijn we allemaal wel zo geweest; het “ik ben niet zoals andere personen” type. De afkeer voor populaire dingen is in die tijd groot en wij dachten juist cool te zijn omdat we die dingen niet leuk vonden. We hielden van boeken lezen (want daar ben je uniek in natuurlijk), make-up was stom en roze was de kleur die alleen de populaire meisjes leuk vonden. Het is begrijpelijk dat we onszelf als speciaal willen zien, maar gelukkig groeien de meesten uit deze fase. De enige plek waar de ‘not like other girls’ troop bljft terugkeren is de popcultuur. Vooral in YA-verhalen zijn de heldinnen vaak meisjes die niet weten hoe knap en speciaal ze zijn. Het zijn de meiden die zich afzetten tegen alles wat, vooral vaak de bitchy vijanden, leuk vinden. Ze lezen, gaan liever met jongens om, en zijn vaak ook onhandig. Vele meisjes identificeren zich met deze personages. Waarom is zo’n troop dan gevaarlijk?
Alles voor de mannelijke aandacht
Om niet als andere meiden te zijn, wordt gezien als een compliment. In films en boeken lazen we over meisjes die begeerd werden omdat ze one of the guys waren. Meisjes die vrouwelijk zijn en van de dingen houden die standaard als vrouwelijk gezien worden, daar wordt op neergekeken. Het is beter om een tomboy te zijn, want dat wordt geassocieerd met ‘mannelijke’ gedragingen. We leven per slot van rekening in een mannenwereld.
Zo is er het voorbeeld uit de film A Cinderella Story waarin Sam, gespeeld door Hilary Duff, een test moet ondergaan om te laten zien dat ze anders is dan andere meisjes. Austin (Chad Michael Murray) vraagt haar of liever een salade eet of een burger. Ten eerste, wat? Ten tweede, het lekker vinden van burgers maakt je geen speciaal persoon, net als dat het eten van salades je niet minder maakt. Dit alles om te bewijzen dat Sam beter en leuker is dan zijn vriendin. Waarom wordt deze troop hier gebruikt? Juist, om andere vrouwen neer te halen.
Bella Swan
Er zijn talloze voorbeelden te noemen van de ‘not like other girls’ troop. Bella Swan uit de Twilight serie bijvoorbeeld. Ze is onhandig, houdt van lezen, maar heeft verder niet echt een persoonlijkheid. Tegenover haar staat de meisjesachtige Jessica die houdt van makeup en kleren en leuke jongens. Jessica wordt afgeschilderd als een basic bitch, vooral in Midnight Sun vanuit Edwards perspectief. Bella daarentegen wordt weer gezien als speciaal. Want ze is aardig en houdt weer van andere dingen. Dus is ze superieur en krijgt ze aandacht van alle jongens zonder er moeite voor te hoeven doen.
Vaak is hetgeen waar het op neerkomt dat het om mannelijke aandacht gaat. De gewone meisjes krijgen die aandacht niet. Nope, ze moeten speciaal zijn en vooral niet in bepaalde hokjes passen.
Waarom zien we deze troop zo vaak in Young Adult?
Als er een ding is waar YA om bekend staat, is wel dat het genre een weg baant voor trends in de toekomst. YA is baanbrekend en zorgt vaak voor nieuwe trends. Toch blijft deze troop hardnekkig bestaan, ook in meer recentere publicaties. Het lijkt vaak alsof het in YA not done is voor een protagonist om vrouwelijk te willen zijn. Het is ook prima als dat zo is, maar het is wel problematisch als er daarna wordt neergekeken op anderen. Een hoofdpersonage wil niet vaak mooi zijn, of goed zijn in mooi zijn. Toch, zonder al teveel moeite, is de hoofdpersoon dat toch!
Dan hebben we vaak de vrouwelijke vijand. Zij is vaak mooi en verschrikkelijk. IJdel en populair en heeft vaak sociaal veel macht. Het type Regina George uit Mean Girls. Waar ons hoofdpersonage geen vriendje wil, maar deze toevallig krijgt, is het de mean girl die alles doet voor aandacht. We hoeven natuurlijk niet uit te leggen waarom het gevaarlijk is om de termen mooi en vrouwelijk synoniem te maken aan verschrikkelijk en een slechterik. Het is een raar idee dat we anno 2021 nog steeds vrouwen tegenover elkaar zetten. Altijd de vijanden. Zouden we intussen niet beter moeten weten?
Ja maar, zo kunnen lezers/kijkers zich identificeren
Natuurlijk zijn we op zoek naar verhalen waarmee we ons kunnen identificeren. Toch is het gevaarlijk om dit type hoofdpersonage in de spotlight te zetten, omdat het een verkeerd beeld de wereld instuurt. Volgens dit idee is de liefde altijd iets wat je overkomt. Het is niet iets wat je zou moeten willen of naar op zoek moet gaan. Vrouwelijkheid staat gelijk aan ijdelheid en dat is weer iets voor gemene vrouwen. In YA is het altijd zo dat een meisje die plots prinses wordt en moet trouwen met een knappe prins, altijd degene is die het niet wil. Deze vrouwen zijn mannelijk in hun doen en laten, maar vrouwelijk in hun uiterlijk. Ze zeuren niet. Dat is namelijk iets wat typische vrouwen doen. Daarin wordt ingespeeld op de fantasie van mannen. Dat is niet iets wat we moeten willen.
Er is uiteraard niets mis mee als een vrouw zich meer identificeert met haar mannelijke kant en vice versa. Het probleem ligt in het feit dat in veel boeken, films en series het gebruikt wordt om andere vrouwen neer te halen. Life imitates art en dus kijken we neer op vrouwen die graag winkelen of make-up dragen. Een vrouw moet niet te vrouwelijk zijn, maar ook weer niet te mannelijk, want dan brengt ze de positie van de man in gevaar. Door deze troop constant terug te laten komen in popcultuur zorgen we ervoor dat meisjes en vrouwen dit idee gaan geloven.
Conclusie
De meisjes die kiezen om hun vrouwelijkheid te uiten zijn vrijwel nooit het hoofdpersonage in een YA boek. Ondanks het feit dat het genre zich voordoet als feministisch en progressief, is het een feit dat het grootste deel van de boeken nog altijd geschreven wordt door witte vrouwen die een heteronormatieve norm opleggen. Door deze troop hebben vrouwen wantrouwen gekregen naar andere vrouwen en deze cyclus wordt alleen verbroken als we niet constant vrouwen tegenover elkaar zetten als vijanden. Wees wie je wil zijn, omarm alle aspecten van je persoonlijkheid en hetgeen wat je uniek maakt. Doe dit echter zonder anderen naar beneden te halen.
1 reactie
Goed punt dat je hier maakt! Al vond ik de “not like other girls” troop erg irritant, want wat is er miss met ‘other girls’, maar op deze manier heb ik er nooit echt naar gekeken