Het werd weer tijd voor een epische fantasy-serie op tv. Fans van de boeken hebben hier al jaaaaren op gewacht maar eindelijk is The Wheel of Time nu als serie te zien, op Prime Video. Dit is een serie van het kaliber Game of Thrones. Magie, duistere slechteriken, geheimzinnige ordes en bijzondere wezens: het ‘Rad des Tijds’ heeft het allemaal. En wie meer wil naast bingen, kan meteen beginnen met lezen, want de boekenreeks is al afgerond. Hier vind je alles wat je moet weten over de Wheel of Time boeken.
NB. Er staan in dit artikel géén spoilers over het plot van de tv-serie of de boeken.
Robert Jordan
De auteur van deze imposante boekenreeks is Robert Jordan (geboren als James Oliver Rigney Jr.). Misschien heb je wel eens van hem gehoord. Het eerste deel van de reeks, The Eye of the World (Het oog van de wereld) stamt uit, schrik niet, januari 1990. In totaal verschenen er maar liefst veertien boeken en één proloog. Dat zijn meer dan 10.000 bladzijdes en vier miljoen woorden leesplezier. Ja, daar ben je wel even zoet mee!
Jordan schreef alle boeken, op de laatste drie na. In 2007 stierf de auteur als gevolg van cardiale amyloïdose. Hij had echter zijn verhaal achtergelaten in de vorm van zeer uitgebreide notities, zodat een andere schrijver de serie toch nog af kon maken met één laatste boek.
Uiteindelijk kreeg Brandon Sanderson die eer. Sanderson was zelf groot fan van de Wheel of Time boeken, en Jordans weduwe koos hem persoonlijk uit. De notities van Jordan bleken zó uitgebreid, dat Sanderson en de uitgeverij besloten om er niet één boek van te maken, maar drie. Zo kon de serie tot een goed einde komen, en werd het niet afgeraffeld. Deel 14, het allerlaatste boek, kreeg de titel A Memory of Light (Het licht van weleer); een titel die Jordan nog had bedacht. Ook de epiloog was nog compleet door hem geschreven.
Volgorde Wheel of Time boeken
Met veertien boeken en een prequel is het inderdaad nogal wat om aan deze serie te beginnen. Het is ook van belang de veertien boeken in de juiste volgorde te lezen. De prequel staat los van het hoofdverhaal en kun je lezen wanneer je wilt; het is wel aan te raden een beetje van de wereld af te weten, anders word je wel heel erg in het diepe gegooid.
Dit is de officiële volgorde van de Wheel of Time boeken, met eerst de Engelse titel, daarnaast de Nederlandse titel (alle boeken zijn vertaald) en tenslotte het jaar van uitgave.
- Eye of the World / Het oog van de wereld – 1990
- The Great Hunt / De grote jacht – 1990
- The Dragon Reborn / De herrezen draak – 1991
- The Shadow Rising / De komst van de schaduw – 1992
- The Fires of Heaven / Vuur uit de hemel – 1993
- Lord of Chaos / Heer van chaos – 1994
- A Crown of Swords / Een kroon van zwaarden – 1996
- The Path of Daggers / Het pad der dolken – 1998
- Winter’s Heart / Hart van de winter – 2000
- Crossroads of Twilight / Viersprong van de schemer – 2003
- Knife of Dreams / Mes van dromen – 2005
- The Gathering Storm / De naderende storm – 2009
- Towers of Midnight / De torens van middernacht – 2010
- A Memory of Light / Het licht van weleer – 2013
- Prequel: New Spring / Een nieuw begin – 2004
Eerst de tv-serie kijken of eerst de boeken lezen?
Ja, dat is natuurlijk maar net wat je voorkeur heeft. Persoonlijk hou ik er altijd erg van om eerst het boek te lezen, maar ik kan me voorstellen dat je veertien megadikke boeken niet ‘even’ leest. Ik geloof dat ik er zelf iets van een jaar over heb gedaan? Op zich volstaat het om, voordat je seizoen één van The Wheel of Time op Prime gaat kijken, alleen The Eye of the World te lezen. Voor zo ver ik weet gaat de tv-serie nog niet verder dan dat. En dan heb je daarna zeker een jaar de tijd om de rest van de boeken te lezen. Kies je er voor eerst The Eye of the World te lezen, wees dan gewaarschuwd: in dat boek kom je er wel al achter wie de Dragon Reborn (zie verderop) is. Dus dat is dan geen verrassing meer.
Zelf heb ik alle boeken t/m deel elf gelezen, omdat ik er daarna wel klaar mee was to be fair. Yup, ik heb daarna op van die speciale wikia pagina’s het plot nog wel gelezen, omdat ik wilde weten of mijn favoriete personages bleven leven. Maar ik weet dus inderdaad wel al wat er gaat gebeuren in de tv-serie, en welke verschillen er precies zijn. Ook is de infodumping die er met zo’n epische serie zeker komt kijken, voor mij niet zo groot, want ik weet hoe de wereld van The Wheel of Time werkt. Ik kan me voorstellen dat dat best wel heftig is als je nog niet bekend bent met deze setting en je alle zeer specifieke termen én alle personages nog moet leren kennen. Maar het is een zeer persoonlijke keuze, eerst de serie of eerst het boek/de boeken.
Hoofdpersonages
In het eerste boek van de serie, zijn er (en hier kun je over discussiëren, want er zijn zó veel personages) zeven hoofdpersonages: Rand, Mat, Perrin, Egwene, Nynaeve, Moraine en Lan. Deze zeven personages spelen allemaal een zeer grote rol in de Wheel of Time boeken. De tv-serie start ook niet voor niets met deze personages.
Naarmate de boekenreeks vordert, komen er meer en meer (en meer en meer en meer) personages bij. Dat is ook wel een van de mindere punten van deze reeks: er zitten zó veel belangrijke personages in, zowel hoofdpersonages als bijpersonages. Soms is het ook erg lastig te onthouden wie wie is, en wie zich waar bevindt. Want er wordt véél gereisd in de boeken. Gelukkig zit er voorin ieder boek een handige landkaart, zodat je een beetje in de gaten kunt houden waar iedereen is. Qua worldbuilding is The Wheel of Time echt geniaal; Jordan heeft hier zó goed over nagedacht.
Magie
Een grote rol in de boeken is weggelegd voor de magie. Ook hier heeft Jordan zijn stempel op gedrukt, deze magie is erg origineel en in weinig andere boeken (op originele wijze in ieder geval) terug te vinden. De magie heet ‘The One Power’ en kan alleen veilig worden gebruikt door vrouwen. Het grootste deel van deze vrouwen vormt de Aes Sedai, een groep die professioneel getraind is om de One Power te kunnen gebruiken. Hun hoofdkwartier bevindt zich in de White Tower in Tar Valon. De Aes Sedai bestaat uit zeven ordes, met ieder hun eigen kleur zoals rood en groen. Iedere orde heeft hun eigen specialiteit (maar daar echt induiken betekent spoilers, dus hier houden we het even bij).
Terug naar de One Power. Want mannen kunnen deze magie niet gebruiken. Of althans, ze kúnnen het wel, maar dan worden ze compleet gek. En dan is het weer aan de Aes Sedai om die mannen op te sporen, want die kunnen maar beter niet in het wild rondlopen.
Het beginpunt
We pakken even de superspoilervrije flaptekst van Het oog van de wereld er bij:
In het ooit zo vredige Emondsveld breken roerige tijden aan. Grote gebeurtenissen in de buitenwereld, eerder slechts verre geruchten, werpen hun donkere schaduw over het dorpje. En daar blijft het niet bij. De komst van onbekende vreemdelingen brengt grote veranderingen met zich mee, veranderingen die niet zijn terug te draaien en die voorgoed het leven van alle betrokkenen zullen veranderen. Er moet iets gebeuren, zoveel is duidelijk.
Het gevolg is dat vijf jonge Emondsvelders van huis en haard vertrekken en zo het middelpunt worden van een vernietigende reeks gebeurtenissen die de wereld in heftige beroering zullen brengen.
Ietsje uitgebreider dan: een legendarische historische figuur en redder van de wereld, de Dragon, is gereïncarneerd. Het vermoeden is dat deze Dragon nu een jongere is uit de Two Rivers. Maar wie? Aes Sedai Moiraine en haar Warden Lan reizen naar het dorpje om er achter te komen welk van de ‘ta’veren’ (mensen met een zeer speciaal doel in het leven) de Dragon is: Rand, Mat, Perrin, Egwene of Nynaeve.
Ok, in het boek is het (natuurlijk, het blijft een verfilming) nét iets anders dan in de tv-serie maar vanwege spoilers laten we dat achterwege. Boekenlezers weten hoe het zit, tv-kijkers komen er vanzelf achter, of gaan de Wheel of Time boeken meteen lezen. Met een beetje hulp van dit artikel. Veel leesplezier!
