Holly Black is een grote naam in de YA wereld. De auteur schrijft al jaren succesvolle en populaire boeken met als hoogtepunt de Cruel Prince/Elfhame trilogie. Die boeken gaan als warme broodjes over de toonbank en met een reden: het is een erg leuke serie met de ‘haters to lovers’ trope en een fantastische setting. Net als die andere YA koningin, Leigh Bardugo, besloot Holly Black haar eerste boek voor volwassenen te schrijven: Dief van de nacht. Bardugo’s Ninth House was erg populair, vergaat het Black net zo?
Dief van de nacht is uitgegeven door Boekerij (Best of Fantasy) en is een vertaling van Book of Night. Het boek is vertaald door Anne-Marieke Buijs.
Waar gaat Dief van de nacht over?
We denken allemaal dat onze schaduw niets meer is dan ons lichaam dat het licht blokkeert.
Maar wat als we het mis hebben?
In Charlie Halls wereld is iets bijzonders aan de hand. Een schaduw is niet alleen een stille volger, maar bevat alle mysteries die de eigenaar geheim wil houden of tentoon wil stellen. Om uiting te geven aan hun persoonlijkheid kiezen sommige mensen ervoor hun schaduw naar believen aan te passen, als statussymbool of ter vermaak, maar dit is niet zonder risico. Er wordt namelijk gefluisterd dat dergelijke aanpassingen grote gevolgen kunnen hebben en je zelfs je leven kunnen kosten.
Charlie is een jonge barvrouw die een extra zakcentje verdient door zich te laten inhuren voor allerhande vuile klusjes. Ze woont samen met haar vriend Vince, een lieve, rustige jongen die al zolang Charlie hem kent zonder schaduw door het leven gaat. Volgens haar zus Posey is dat een duidelijk teken dat er iets mis is met Vince, maar Charlie wil er niets over horen. Tot ze betrokken raakt bij de speurtocht naar een mysterieus boek en daarnaast ook nog eens een moord probeert op te lossen. Het spoor voert naar niemand minder dan Vince. Ze wil het niet geloven, maar de twijfel slaat toe: hoe goed kent ze hem eigenlijk?
Holy exposition Batman!
Dief van de nacht is een Urban Fantasy, en zoals het met fantasyboeken gaat: daar is expositie voor nodig. Want deze wereld werkt nou eenmaal niet exact zoals de onze. Het boek speelt zich af in het Amerika dat we kennen, maar dan met een vleugje magie. Al snel wordt er met diverse termen gegooid, en het zijn er nog al wat. Verschillende soorten magie/magiërs en verschillende soorten mystieke wezens/rituelen/regels. Het is nogal wat. Zo veel, dat terugbladeren eigenlijk de enige optie is om alles te onthouden. Een legenda aan het begin of einde van het boek was zó ontzettend nuttig geweest. Nu is soms het verschil tussen twee soorten magiërs niet duidelijk, of weet je niet precies of het nou een soort magie is, of een persoon. Het is te veel binnen te korte tijd. De eerste hoofdstukken zijn eigenlijk alleen maar exposition.
En daar houdt het niet op: er worden ook nog eens 2368 (bij)personages geïntroduceerd met voor- en achternaam die je allemaal moet onthouden, want ze spelen allemaal een rol in het verhaal. Hier is Game of Thrones peanuts bij. Charlie, haar zus, haar baas, een andere uitbater in haar bar, haar collega, haar vriendje, de man die ze haat, haar buurman, de neef van haar buurman, de broer van de neef van de buurman van haar leraar, en zo verder. Het is too much, en niemand gaat dit kunnen onthouden. Tenzij je dus blijft terugbladeren, wat werkelijk alle vaart uit het verhaal haalt.
Vanille
Er zijn naast Charlie nog twee hoofdpersonages. Althans, dat is wat de flaptekst je wil laten denken. Haar zus Posey en vriendje Vince behoren ook tot de belangrijke personages. Al lezen we eigenlijk alleen vanuit Charlies POV. Vince is… op zich intrigerend maar driekwart van het boek ook dodelijk saai. Hij doet het eerste deel van het boek… niks? Pas later komt dat intrigerende naar voren, maar dan is het eigenlijk al te laat. En Posey. Posey is zoooooo vanille. Zo nietszeggend. Ze is aanwezig, maar dat is het wel. Black probeert haar een eigen tone of voice en interesses te geven, maar het komt nergens uit de verf. Haar rol is te nietszeggend en onbelangrijk. Als ze niet in het boek had gezeten, was er maar weinig anders geweest.
Het enige écht interessante personage is iemand uit het verleden van Charlie. Hem leren we kennen door de hoofdstukken die zich in het verleden afspelen. Zo leren we hoe Charlie is geworden wie ze is. Helaas heeft deze dude ook maar een zeer beperkte rol. En Charlie zelf? Die maakt maar bar weinig karakterontwikkeleing mee in het heden. Ook daar is driekwart boek weinig zinvols over te zeggen.
Laatste kwart
Pas een pagina of 50-100 tot het einde wordt Dief van de nacht interessant, maar dat is natuurlijk veel te laat. Veel lezers zijn dan waarschijnlijk al afgehaakt. Pas rond dat laatste stuk lees je alles in één ruk door en hoef je je niet meer af te vragen ‘wie was dat ook al weer?’. Dan klopt alles. Tot aan een frustrende cliffhanger aan toe, want dit is een duologie. Heb je je dus door driekwart boek heen geworsteld voor een stomme cliffhanger. Ja, als je van tevoren weet dat dit een duilogie is, dan kan je dat zien aankomen.
Ik las dit boek zelf via een readalong op Instagram. Dat hielp al een hoop: ik denk dat 90 procent van alle mee-lezers tegen dezelfde problemen aanliep wat betreft tempo, exposition en begrijpbaarheid. Ook een veel benoemd ‘probleem’: dit boek voelde niet aan als een volwassen fantasy, op wat blood&gore na dan. Dit was meer een YA met toevallig wat oudere personages. Ook voelde Charlie niet aan als 28, eerder als 20. Door het samen te lezen, schoot het in ieder geval wel op, want dan kon je aan het einde van de dag een paar hoofdstukken samen doornemen. Dat maakte het boek een beetje extra te moeite waard; en een stuk gezelliger sowieso. Een dikke shoutout naar The Queen of Geek voor het organiseren en alle mede-lezers voor de fijne chat!
Conclusie
Aan de schrijfstijl van Black an sich ligt het allemaal niet, want die is gewoon goed. Het zijn de plot het de uitwerking daarvan die dit boek niet goed maken. Op zich is het basisgegeven van schaduwmagie ontzettend interessant, maar door alle uitleg en personages is het te saai en te langdradig. Dat is jammer, want hier had echt meer ingezeten. Hopelijk wordt het vervolg beter, als is het nog maar de vraag of ik die wel ga lezen…
Wel nog een dikke kudos naar Boekerij/Best of Fantasy want hun limited edition is *chef’s kiss* zo mooi. Een kaft met zwarte glitter, dat wil je gewoon in je boekenkast hebben. Zelfs als het verhaal tegenvalt.