Hungerstone van Kat Dunn wordt gempromoot als een “compulsive feminist reworking of Carmilla”. Wist je dat Carmilla het eerste (bekende) vampierenboek ooit is? En 25 jaar eerder is uitgekomen dan Bram Stokers Dracula? Niet gek dat je van Hungerstone dan een sapphic vampierenverhaal verwacht. Dat is helaas niet wat je krijgt, maar alsnog is het de moeite waard om te lezen.
Waar gaat Hungerstone dan wel over?
Lenore en Henry zijn bijna tien jaar getrouwd en nog steeds kinderloos. Als vrouw in 1800 ben je voor weinig anders goed dan kinderen maken en feestjes organiseren, dus dat doet wat met je relatie. Henry neemt het Lenore kwalijk dat ze hem niet van een erfgenaam voorziet en Lenore neemt het Henry kwalijk dat hij zo kil naar haar is geworden. Wanneer het stel van Londen naar een landhuis in een moerasdorp verhuist, komt hun relatie in een stroomversnelling terecht.
Henry staat onder druk van journalisten, omdat er in zijn staalfabriek verdacht veel werkongelukken plaatsvinden. Dat maakt het nog belangrijker dat Lenore hun hoge status ook in hun nieuwe woonplaats duidelijk maakt. Henry geeft Lenore de taak om hun aftandse landhuis binnen een paar weken te renoveren en een groot feest te organiseren, zodat de jaarlijkse jacht bij hun thuis gevierd kan worden. Alsof dat nog niet genoeg is, komt de mysterieuze Carmilla in Lenore’s leven terecht nadat Lenore haar verongelukt langs de weg heeft gevonden. Wat moet Lenore aan met de honger die dat in haar opwekt?
Met Camilla’s komst komen geheimen aan het licht en bloeit de passie op in huize Nethershaw. Wie blijven er overeind om de ontknoping te ervaren? En wie sneuvelen onderweg naar de waarheid?
In hoeverre lijkt Hungerstone op Carmilla?
“Carmilla is the original vampire story, steeped in sexual tension and gothic romance”
Let op: ik heb Carmilla nog niet gelezen. Ik kan dus alleen op basis van de flaptekst een conclusie trekken. In het boek Carmilla woont Laura met haar vader in een afgelegen huis totdat Carmilla in de buurt verongelukt en bij hen intrekt. De vriendschap tussen Laura en de vreemde Carmilla groeit uit tot iets heel anders, bomvol seksuele spanning.
Tot dusver klinkt dat vergelijkbaar met Hungerstone, behalve dat Lenore’s ouders jaren geleden overleden zijn. Juist Lenore’s ervaring met hun dood, haar opvoeding en andere tragische dingen die ze heeft meegemaakt, maken haar een erg interessant personage met veel diepgang. Na Carmilla’s komst leert ze zichzelf steeds beter kennen en draait ze misschien wel een beetje door. Laura klinkt iets oppervlakkiger dan Lenore, maar daar kan ik verder weinig over zeggen.
Carmilla klinkt ook verrassend hetzelfde: vreemd, licht ontvlambaar, een “nachtuil”. Ik vroeg me al af waarom dit personage in Hungerstone zo’n wispelturige persoonlijkheid heeft. Dat zal waarschijnlijk door het originele boek geïnspireerd zijn.
Wat is het grote verschil tussen Hungerstone en Carmilla?
De meerwaarde die Hungerstone ten opzichte van Carmilla heeft, is de feministische insteek. Het eerste hoofdstuk begint al meteen ijzersterk. Niet alleen Lenore’s ongesteldheid wordt op een krachtige manier aangekaart, maar ook de implicaties daarvan op haar lichaam en haar leven. Je leeft meteen met haar mee en voelt tegelijkertijd dat ongesteldheid niets is om je voor te schamen. Bloed hoort gewoon bij het leven, lijkt het motto van dit boek te zijn en dat merk je aan alles.
Tegenwoordig heeft de maatschappij nog steeds een behoorlijke grip op het beeld dat we hebben van wat een vrouw moet zijn. Hungerstone vertaalt dat idee uit 1800 perfect naar iets dat nu nog steeds van toepassing is. Met een man moeten trouwen om als vrouw te overleven is misschien niet erg herkenbaar, maar de druk om zwanger te moeten raken als mensen je als vrouw zien, is dat zeker wel. Daarmee heeft Kat Dunn een verhaal uit 1872 binnen het originele kader toch een moderne wending kunnen geven.
Hungerstone is een aanrader als je de juiste verwachtingen hebt
Toen ik aan Hungerstone begon, had ik behoefte aan een duistere sapphic romance. Dan ben je met dit boek helaas aan het verkeerde adres. Wat Hungerstone juist gaaf maakt, is hoe Lenore langzaam gek wordt / gek denkt te worden door de verwachtingen van iedereen om haar heen. Henry verwacht dat ze conformeert aan de standaarden die hij en de maatschappij Lenore opleggen. Carmilla verwacht dat Lenore meer naar zichzelf gaat luisteren en juist tegen die standaarden ingaat. Het is ontzettend gaaf om te zien welke keuzes Lenore hierin maakt en vooral ook waarom.
Hungerstone is een spannend, bizar en duister verhaal over hoe je als minderheid aan het korset kan ontsnappen dat je wordt opgelegd. Het heeft een vergelijkbare benauwde sfeer als The Beholders, maar dan een stuk minder naar. Beide boeken zitten ontzettend slim in elkaar en bevatten krachtige, vrouwelijke personages. Het enige wat ik op Hungerstone aan te merken heb, is dat het soms lastig is om mee te gaan in een verhaal waar rare, willekeurige dingen gebeuren en waarin het tempo in het midden omhoog had gemogen.
PS: Wat is een Hungerstone eigenlijk?
Hunger stones bestaan echt! In het boek wordt uitgelegd dat een hunger stone een steen in een rivier die mensen gemarkeerd hebben, zodat ze gewaarschuwd worden voor een hongersnood. Hunger stones werden in rivieren geplaatst tijdens droge periodes, zodat toekomstige generaties zouden weten wanneer het waterniveau zo laag is, dat eten niet wil groeien. Zo kunnen die generaties zich beter voorbereiden op de hongersnood dan de mensen die de hunger stones geplaatst hebben. Het is niet moeilijk om een vergelijking te trekken tussen stenen die een indicatie van toekomstige honger zijn en Carmilla’s aanwezigheid die bijzondere effecten heeft op de vrouwen om haar heen. Heel interessant!