Toen ik hoorde dat het boek a Language of Dragons geschreven door S.F Williamson, over draken en taalkunde ging, schoof ik al mijn plannen opzij om eraan te beginnen. Daarna pas zag ik de prachtige cover ontworpen door Ivan Belikov die ook de geweldige Priory of the Orange Tree en The Bone Season covers van Samantha Shannon illustreerde. De combinatie van deze cover en het concept van het boek legde mijn verwachtingen hoog. Gelukkig wist de inhoud van het boek hiernaar op te leven en las ik het binnen één dag uit.
Ik las voor deze recensie een Engelstalig exemplaar. De Nederlandse vertaling van Angelique Verheijen is met dezelfde titel op 4 februari uitgekomen bij HarperCollins.
Waar gaat A Language of Dragons over?
In London 1923 is de lucht gevuld met draken en de straten met protesten. Maar Vivien Featherswallow maakt zich geen zorgen. Ze gaat de regels volgen en een stageplek regelen waarin ze draken talen kan bestuderen.
Als haar ouders worden gearresteerd en haar zusje verdwijnt, neemt haar leven een dramatische wending. Om haar familie te redden accepteert Viv een mysterieuze baan op Bletchley Park, waar ze een onbekende drakencode moet ontcijferen. Tijdens haar zoektocht stuit ze al snel op een onverwachte vijand. Wanneer het vredespact tussen mensen en draken steeds meer onder druk komt te staan, realiseert ze zich dat er nog veel meer op het spel staat dan het leven van haar familie.
A Language of Dragons is een sprankelend boek
Kort gezegd was dit gewoon een heerlijk boek om te lezen. Het zat vol actie en zodra ik eraan begonnen was kon ik niet meer stoppen. Constant zijn er dingen aan het gebeuren, mysteries aan het ontrafelen en bouwt het drama op. Het is een perfect boek voor wie uit een reading slump wil komen. S.F Williamson is niet bang om heftige gebeurtenissen en consequenties in haar boek te stoppen en daarmee is de spanning hoog.
Hoofdpersoon Vivien is opgegroeid in een luxepositie een haar kijk op de wereld is soms ongelofelijk frustrerend om te lezen. Ze is naïef en erg koppig. Hoewel haar acties grote politieke consequenties hebben, is ze daar zelf totaal niet mee bezig. Haar focus is op zichzelf en haar zusje redden. Op meerdere momenten zou je haar het liefst bij de schouders pakken en door elkaar schudden. Maar tegelijkertijd is ze ook heel erg grappig en dapper. Ze is niet bang om te zeggen wat ze vindt, ongeacht tegen wie ze het heeft. Of het nou tegen de leider van haar land of een enorme vuur-ademende draak is, Viv is nooit te geïntimideerd om een sarcastische opmerking te maken.
“You -and a dragon- were both seen at the scene of the crime.”
“In that case, I think it was most likely the dragon that lit that fire, don’t you?”
Taalkunde
Het gedeelte waar ik het meest naar uit keek was het aspect van taal. Ik ben het soort persoon die bij het kijken van kinderfilms met pratende dieren erin uitgebreid zit te klagen over wat de theoretische implicaties zijn van, bijvoorbeeld, de bevers in Narnia. In a Language of Dragons is dit een grote thematische focus. De draken kunnen praten, maar hoe dit werkt en welke talen ze spreken is een ingewikkeld en genuanceerd punt. Zo is het niet zo dat elke draak dezelfde taal spreekt. Een aantal draken hebben Engels geleerd en kunnen op die manier met mensen communiceren, maar dit is niet de enige taal die ze spreken.
Ik vond het geweldig om meer te leren over de theorie en ideeën die achter de drakentalen zaten. Door het boek heen zitten elementen van andere teksten verworven. Tussen het verhaal door zitten pagina’s van onderzoeken die fictieve taalkundige uitgevoerd hebben. Deze waren enorm interessant en als taal-nerd had ik vol enthousiasme een heel boek in deze stijl kunnen lezen. Het boek gaat in op ideeën over hoe taal verspreid en verandert en ook hoe de verschillen in fysiologie invloed hebben op de communicatie van mensen versus draken. Zo leren draken makkelijker en op jongere leeftijd al talen.
Naast dit alles speelt taal in het boek ook een meer politieke rol. Taal is macht. Het boek gaat in op hoe taal gebruikt en gemanipuleerd kan worden in de oorlog. Taal heeft doelen als propaganda en de extreem nationalistische regeringsleden proberen te zorgen dat er alleen nog maar Engels gesproken kan worden.
Bletchley Park in a Language of Dragons versus de werkelijkheid
Hoewel het zich afspeelt in een fictieve wereld vol draken, is dit ook een historisch boek. De setting is Londen in 1923. Het boek refereert naar de voorgaande oorlog ‘the great war’, wat natuurlijk ook de naam van de eerste wereldoorlog was voor ze wisten dat er een tweede zou komen.
Ook het plot waarin Viv naar Bletchley Park gestuurd wordt om te helpen met het kraken van een code, is op werkelijkheid gebaseerd. Tijdens de tweede wereldoorlog werkte de alliantie in het Engelse huis Bletchley Park aan het ontcijferen van codes uit Duitsland. Echter is de tijdlijn in dit boek verschoven. Dit is een belangrijk detail, want het boek speelt zich niet af tijdens de tweede wereldoorlog en het is zeker niet zo simpel dat de draken symbool staan voor de nazi’s.
Het is bijzonder dat in werkelijkheid de geallieerden de codebrekers waren die vochten tegen de nazi’s en hun codes ontcijferde. In het boek wordt Vivien namelijk gedwongen de code te ontcijferen en pleitten de rebellen die ze afluisteren juist voor gelijkheid en een einde aan het klassensysteem. Hoe meer we te weten komen over wiens code er wordt afgeluisterd, hoe groter de twijfel of deze code ontcijferen wel de juiste keuze is.
Bletchley Park was cruciale voor de geallieerde overwinning, maar deze overwinning werd mede opgebouwd door morele grijze zones. A Language of Dragons zet vraagtekens bij de ethiek rondom wetenschap. De hoofdpersoon leert steeds meer, maar komt er ook achter dat deze kennis verkeerd gebruikt kan worden. Dit boek suggereert niet dat de codebrekers tijdens de tweede wereldoorlog verkeerd bezig waren, maar vraagt je na te denken over wanneer motivatie wel of niet de methode rechtvaardigt.
De politiek in a Language of Dragons
In de roman zijn de rollen dus omgedraaid. De staat waarvoor Vivien werkt gedraagt zich als een onderdrukkende macht die gebruik maakt van klasse hiërarchie, geweld en propaganda. Het boek heeft een sterke en duidelijke politieke lading waarin ze opkomen tegen ongelijkheid en onderdrukking. De politiek is zo sterk op de voorgrond en in detail uitgewerkt dat het hetzelfde niveau als Sunrise on the Reaping weet te halen. Net als in dat boek gaat het hier eigenlijk meer om de huidige politiek, zelfs al is het verpakt als een historische fictie.
Ondanks de fictieve versie van de wereld en geschiedenis, worden wel veel echte onderwerpen benoemd. Zo fungeert de discriminatie en angst die jegens draken wordt geuit in A Language of Dragons deels als metafoor voor hoe buitenlanders behandeld worden. Ook de manier waarop vrouwen in het boek onderdrukt worden is geworteld in historische werkelijkheid. Meerdere mannen in het boek zijn van mening dat vrouwen niet in de wetenschap thuishoren. Ook kunnen ze het slecht hebben wanneer blijkt dat ze zelf minder succesvol zijn dan de vrouwen om hen heen.
Het interessantste van de politiek komt uit de ontwikkeling die Vivien maakt. Zij gaat het boek in met het geloof en vertrouwen dat het huidige systeem werkt en goed is. Waar meerdere personages al kritisch zijn op de regering is Vivien dat bijna niet. Zelfs als er dingen fout beginnen te gaan, wil ze het liefst zorgen dat zij en haar familie veilig weg kunnen gaan. Ze heeft niet vanzelf interesse in het hele systeem omvergooien. Verder in het verhaal leert ze steeds meer over de mensen om haar heen en begrijpt ze dat de problemen ingewikkelder zijn dan ze eerst dacht.
“You’re right that what the rebels are trying to achieve will take years, because inequality is so deeply entrenched in the foundations of our society that it’s going to need to be dug out, rock by prejudiced rock.”
Ook nog een romantisch plot
Naast dit alles zit er ook nog een sprankje romantiek in dit boek. Helaas was deze niet erg overtuigend. Een deel ervan gebeurt buiten het zicht van de lezer. We krijgen te horen dat Viv en Atlas veel brieven naar elkaar gestuurd hebben, maar de inhoud ervan kregen we helaas niet te lezen.
Mede hierdoor wist het personage Atlas mij niet te overtuigen. Hij heeft duidelijk interessante en goede politieke overwegingen. Ook leek het er even op dat hij de kant op ging van de ‘hot priest’ uit fleabag en een verboden liefde had door zijn werk. Dit ontwikkelde echter op een vreemdere en minder geloofwaardige manier dan ik gehoopt had. Het meeste wat we eigenlijk over hem weten is dat hij Vivien leuk vindt. Helaas voor mij verschijnt een groot deel van zijn romantische gebaren als hij haar moet redden. Meerdere keren slaat hij iemand in elkaar om haar te beschermen. Persoonlijk vond ik het gewelddadiger dan nodig. Hij had ook iemand weg kunnen duwen, moest daar per se een blauw oog achteraan? Maar misschien is het idee voor sommige wel romantisch.
Atlas is niet het enige personage op wie ik weinig grip had. De hoofdpersoon was eigenlijk het enige personage die echt aanvoelde. Ze bevindt zich met een grote groep studenten, maar omdat het er zoveel zijn is er weinig tijd om hen te leren kennen. Ze heeft ook een sterke band met haar neef, maar helaas zien we hem maar weinig. Het grootste deel van de tijd is hij zijn eigen onderzoek aan het doen of tijd met zijn nieuwe vriend aan het doorbrengen. Interessant genoeg wordt er in het boek niet echt in gegaan op deze diversiteit.
Conclusie
Je vliegt door dit boek en wordt makkelijk overtuigd door de naïeve maar vurige hoofdpersoon. Het zit erg goed in elkaar en is politiek sterk. Hoewel het geïnspireerd is door historische momenten, bevind a Language of Dragons zich in een totaal eigen wereld. Helaas is het sprankje romantiek in dit boek niet erg goed uitgewerkt. Er zijn zoveel personages dat er wel diversiteit is maar je niemand erg goed kent. Dat is jammer. Toch kan ik niet wachten om meer te lezen in deze wereld.