Soms hebben boeken cryptische of zelfs vage titels. Die titels zijn mooi, maar zeggen meestal niets over het boek. Juist daardoor ga je het boek misschien wel lezen: omdat je wil weten waar de titel op slaat. Andere boeken geven een kleine hint in de titel zonder verder al te veel weg te geven, zoals bijvoorbeeld Tik Tak of De Laatste Meisjes. En dan heb je nog de boeken die gewoon een dikke, vette spoiler in de titel hebben staan. Een titel waardoor je zonder ook maar een woord te lezen, weet wat er gaat gebeuren. Op het einde gaan ze allebei dood is zo’n boek. En ondanks die spoiler, is dit een super verrassend boek. Ook al gaan ze op het einde inderdaad allebei dood.
Op het einde gaan ze allebei dood is uitgegeven door Clavis en is een vertaling van They Both Die At The End
Dit boek is vertaald door Tine Poesen en Lies Lavrijsen.
Dit is vast een heel zielig verhaal
Dat zou je inderdaad denken, maar nee. Want Op het einde gaan ze allebei dood gaat meer over leven dan over dood. Dit is wat de flaptekst zegt:
Iets na middernacht krijgt Mateo een telefoontje. Het is Death-Cast, de organisatie die mensen inlicht dat ze binnen 24 uur zullen sterven. Ook Rufus wordt gebeld. De twee kennen elkaar niet, maar sluiten vriendschap tijdens hun End Day. Ze beslissen samen nog een laatste avontuur te beleven, een onvergetelijke dag die hun beider levens voor altijd zal veranderen. Maar maak je geen illusies: op het einde gaan ze allebei dood.
Op het einde gaan ze allebei dood vindt plaats in de niet al te verre toekomst. Death-Cast kan voorspellen op welke dag iemand dood gaat. Het bedrijf weet niet hoe je dood gaat, of de exacte tijd; ze weten alleen de dag. Er is niets wat je er aan kunt doen: als je het telefoontje hebt gekregen, dan zal je die dag zeker sterven. Beide hoofdpersonages, Rufus en Mateo, krijgen aan het begin van het boek het telefoontje dat je niet wilt krijgen, en al helemaal niet als je pas zeventien of achttien bent.
Waarom zou ik het lezen als ik weet hoe het eindigt?
Zoals ik al zei: Op het einde gaan ze allebei dood is een boek dat over het leven gaat. Tijdens het lezen vroeg ik me constant af wat ik in die situatie zou doen. Het komt niet vaak voor dat een Young Adult je dieper laat nadenken over leven en dood. Wat zou jij doen, als je wist dat je vandaag dood zou gaan, terwijl je nog jong bent en niet ziek? Zou je familie en vrienden bezoeken voor een laatste keer? Misschien zou je wel vrede willen sluiten met die ene persoon die jou zo veel pijn heeft gedaan. Of zou je juist thuis blijven, zodat er niemand anders bij jouw dood aanweig (of nog erger: betrokken) zal zijn? Het zijn super moeilijke kwesties, en hopelijk komen we nooit achter de antwoorden.
Zowel Rufus als Mateo downloaden een speciale app. Hiermee kunnen mensen die het telefoontje van Death-Cast hebben gekregen, met elkaar praten of zelfs afspreken. Ook mensen die graag een hart onder de riem willen steken maar zelf nog niet dood gaan, kunnen de app downloaden. Zo hebben de bijna-doden altijd iemand om mee te kunnen praten. Hoe dan ook: uiteindelijk vinden Rufus en Mateo elkaar via die app, en ze besluiten om hun laatste dag samen door te brengen.
Adam Silvera laat een sterk staaltje schrijfwerk zien: ook al spendeer je als lezer minder dan 24 uur met de twee hoofdpersonages, je leert ze tóch goed kennen. Er zit diepgang en zelfs karakterontwikkeling in beide personages. Je leert over hun verleden, over hun gevoelens en hun angsten. Het is hartverscheurend dat je weet dat deze twee lieve jonge mensen snel dood gaan. Maar het is allemaal supermooi geschreven én nog geloofwaardig ook.
Het lot vs. vrije wil
Ondanks dat Op het einde gaan ze allebei dood dus super geloofwaardig is geschreven, blijft de setting natuurlijk supergek. Dat er iets bestaat als Death-Cast is niet te bevatten. Als je er te veel over nadenkt, dan nekt dat je. Tijdens het lezen heb ik me dan ook maar gewoon in het verhaal gestort, zonder er te lang bij stil te staan. Dit is gewoon de wereld van Silvera, klaar. Soms hebben boeken een bijzondere setting. En tóch… Nadat ik het boek uit had, zat de kwestie van ‘het lot vs. vrije wil’ in mijn hoofd. Dit filosofische dilemma is natuurlijk erg interessant. Kan je het lot ontsnappen? Staat alles al vast? Bestaat vrije wil? Ja, Op het einde gaan ze allebei dood zal lang bij je blijven. Het brengt vragen met zich mee over het leven en stervelijkheid.
Ondanks dat je weet hoe het gaat eindigen, ondanks dat dit een boek is over leven en niet over dood, ondanks dat dit in de basis geen verdrietig boek is… ondanks alles is dit een boek dat dik met je gevoelens speelt. Wees voorbereid op een heftig verhaal met een lastig onderwerp in de kern. Het is waanzinnig mooi geschreven en je zou willen dat Rufus en Mateo nog in een vervolg terug konden keren. Dit boek breekt je hart, op een mooie manier.
Om toch nog even een minpunt te noemen: ik vind de kaft van de Nederlandse versie echt een stuk minder mooi dan de twee Engelse versies die er zijn (en dan vooral de oranje kaft met de zandloper, die is prachtig). Maar: don’t judge a book by it’s cover!