Het eerste Young Adult van feelgood auteur en Tik Tok-sensatie Ali Hazelwood Check & Mate is sinds kort ook in het Nederlands verschenen in een prachtige editie van Best of YA met sprayed edges. Hazelwood stapt weer (na Bride) even weg van de STEMinist wereld waarin haar verhalen normaal gesproken afspelen en neemt ons mee in de competitieve schaakwereld. Ondanks het nieuwe genre, zijn er nog wel herkenbare schrijf elementen in te herkennen die we van Hazelwood gewend zijn, zoals haar vlotte toon en spraakmakende personages.
Waar gaat Check & Mate over?
Mallory Greenleaf was ooit een aanstormend schaaktalent, maar is nu helemaal klaar met de sport. Schaken heeft alles in haar leven overhoop gegooid. Wanneer ze met tegenzin meedoet aan een laatste liefdadigheidstoernooi, verslaat ze geheel onverwacht Nolan Sawyer, de huidige wereldkampioen en het enfant terrible van de schaak-scene. Nog onverwachter is zijn verlangen om het opnieuw tegen haar op te nemen. Welke zet zit hierachter? Als Mallory slim is, loopt ze weg. Game over. Maar de zeer welkome geldprijzen van de toernooien lonken. Gaandeweg ontdekt Mallory niet alleen dat er ook buiten de hal spelletjes worden gespeeld, maar ook dat het schaakbord nog altijd een magische aantrekkingskracht op haar heeft – net als die ene geduchte tegenstander.
De personages
Ali Hazelwood heeft een talent voor karakterontwikkeling, en Check & Mate is daarop geen uitzondering. De twee hoofdpersonen zijn complex en multidimensionaal, elk met hun eigen sterke en zwakke punten en eigenaardigheden. Hun interacties zijn realistisch en hun chemie is voelbaar. Ook de ondersteunende personages zijn goed getekend en dragen bij aan het algemene verhaal.
Mallory kan soms wat irritant overkomen. Ze gedraagt zich alsof ze echt alles onder controle moet hebben om haar familie te beschermen. Ook heeft ze een constant schuldgevoel over een gebeurtenis in het verleden waardoor ze in een vicieuze cirkel blijft hangen van woede, schuld en frustratie die pas tot ongeveer het einde van het boek wordt doorbroken. Nolan, aan de andere kant, brengt balans in het leven van Mallory. Hij is in de meeste gevallen kalm en trekt zich van bijna niemand iets aan. Iets wat hij heeft geleerd van zijn ‘luxe’ en soms eenzame leven aan de top. Hij is gevat en bedachtzaam, maar heeft ook zijn eigen familiedrama.
De familie en vrienden van Mallory en Nolan hebben zo hun momenten, maar ze zullen nooit in de weg staan van de hoofdpersonages. Ze dragen voornamelijk bij aan de typische vlotte grappige schrijfstijl van Hazelwood, waardoor je meer over hen zou willen lezen.
Romantiek
Het boek bevat veel minder spice dan je normaal gesproken gewend bent van Ali Hazelwood, zoals in Bride, De Liefdesypothese of Love on the Brain. Er is wel heel wat spannende rivaliteit tussen de hoofdpersonages Mallory en Nolan. Ook wordt er open gesproken over seksualiteit. Een mooie introductie voor de jonge lezer, en tevens ook voor de volwassenen, over dit hedendaagse onderwerp. Aangezien er nog een taboe is over dit onderwerp, kan het zijn dat je zelf nog even moet wennen aan hoe open Mallory is in haar seksuele relaties. Ze hecht zelf geen emotionele waarde aan deze on-and-offs, wat het moeilijker kan maken om jezelf in te leven met Mallory. In tegenstelling tot Nolan, die nog nooit serieus aan relaties en romantiek heeft gedacht. Het is mooi om te lezen hoe ze elkaar aanvullen. Of het nu gaat om schaken of liefde en relaties.
De thematische ondertoon
Check & Mate onderzoekt thema’s als competitie, ambitie, liefde, familie en vrienden. Ali Hazelwood portretteert prachtig hoe een competitieve geest zowel kan drijven als verdelen. Ze duikt ook in de ambitie die de personages drijft, waardoor ze herkenbaar en menselijk worden. Te midden van deze thema’s ontvouwt zich een liefdesverhaal, dat laat zien hoe liefde op de meest onverwachte plekken kan bloeien. Wanneer Mallory gerekruteerd wordt door grootmeester Defne, worden we meegesleurd in de intensieve competitieve schaakwereld die zowel in het boek als in het echte leven wordt gedomineerd door de man. Ali Hazelwood pakt dus hiermee ook het thema seksisme aan. Ze onderzoekt het gebrek aan vrouwelijke vertegenwoordiging in het schaakspel en de algemene houding van vrouwelijke minderwaardigheid binnen de schaakgemeenschap. Defne legt het grote aantal seksistische grappen en opmerkingen uit die ze als vrouwelijke schaker is tegengekomen tijdens haar carrière. Dit thema wordt nog een versterkt wanneer onze hoofdpersoon gedurende het verhaal vooral tegen mannen moet spelen.
Conclusie
Check & Mate van Ali Hazelwood is een goed geschreven roman die lezers meeneemt op een reis vol competitie en romantiek. Het is een bewijs van Hazelwoods vermogen om boeiende personages en meeslepende plots te creëren. Met hedendaagse pop referenties en realistische verhaallijnen is het een vlot boek om weg te lezen. Het is een luchtig boek met boeiende onderliggende thema’s en even wat anders dan de spicy verhalen die Ali Hazelwood eerder heeft geschreven. Ondanks de voorspelbaarheid, maakt het niet minder leuk om dit boek te lezen. Of Check & Mate de goede set was? Zeker weten, schaakmat!