Ondine is een perfect boek om in mei (Mermay) te lezen. Deze new adult hertelling van de kleine zeemeermin is helemaal anders dan het originele sprookje en de Disneyfilm, maar het gaat wel over meermensen. Ten eerste is de kleine zeemeermin geen meisje en is ook niet meer zo jong. Ik kon me persoonlijk goed herkenning in de dilemma’s van de hoofdpersoon en ook de schrijfstijl was voor mij een homerun. Er zat wel wat meer expliciete content in dan ik verwacht had, maar ik lees dan ook niet zoveel new adult. Kortom: zeker een aanrader als je niet snel bloost!
Waar gaat Ondine over?
Een unieke en eigentijdse interpretatie van het sprookje The Little Mermaid. Wanneer de drieëntwintigjarige Niko op een milieuschandaal stuit, hoopt hij eindelijk een sprong in zijn carrière te kunnen maken. Maar dan gebeurt het ondenkbare: zijn collega gaat er met het verhaal vandoor en strijkt alle eer op. Niko is razend en stormt – tot ongenoegen van zijn baas – het kantoorpand uit. Zijn uitbarsting brengt hem uiteindelijk op het Waddeneiland Texel, waar er iets plaatsvindt wat zijn stoutste dromen overtreft… Niko ontmoet een mysterieuze en beeldschone drenkeling op het strand, waarna de twee vrijwel direct een romantische band lijken te vormen. Toch heeft de jongen iets eigenaardigs over zich, iets onmenselijks wat Niko nog weleens duur kan komen te staan. Ondine zit vol humor, herkenbare situaties en mysterieuze romantiek om bij weg te dromen.
Hoe is Ondine anders dan de kleine zeemeermin?
Ten eerste: het gaat over twee jongens in plaats van over een heteroseksueel stelletje. Daarnaast wordt het verhaal verteld door ‘prins Erik’, Niko in dit geval (terwijl Sang juist de prins is… lekker ingewikkeld maak ik het). Ondine speelt zich af in de moderne wereld met moderne technologie, veel diversiteit en een focus op duurzaamheid. Dus de personages, het tijdsbeeld en de setting zijn helemaal anders. Oh en er zit geen zeeheks in. Eigenlijk is het enige wat overeind blijft van het originele sprookje het concept van zeemeerminnen, dat ze een ziel nodig hebben en dat een merperson verliefd wordt op een mens. En dat vond ik niet eens erg, ondanks dat ik gek ben op de kleine zeemeermin (vooral op de Disneyfilm, het originele sprookje is wat langdradig en dramatisch). Ondine is stiekem een hartstikke origineel en opzichzelfstaand boek.
Wat is fantastisch aan Ondine?
Ik kan me zo in Niko herkennen. Een introverte sciencefictionfan met mismatchende kerstsokken, een hekel aan blaffende honden en de coördinatie van een plastic beker, die rechtvaardigheid belangrijk vindt en een koffer minstens twee keer inpakt voor de zekerheid. Hij houdt van de Efteling en woont in Haarlem naast zijn huisbaas. Ben ik dit in mannelijke vorm? Maar de herkenbaarheid van de personages gaat verder dan deze wat meer oppervlakkige kenmerken. Niko is bang om eenzaam te zijn, heeft het beste met zijn vrienden voor, laat zich opnaaien, maakt zich druk, is onzeker, is voorzichtig en impulsief tegelijk. Zijn gedachtegangen zijn ontzettend herkenbaar. (Hier helpt de prettige en vlotte schrijfstijl trouwens bij.) Het voelt ook echt als een opluchting wanneer hij voor zichzelf opkomt. Ik rootte ervoor dat hij zou groeien.
Daarnaast zitten er veel goede boodschappen in Ondine. Het bespreekt transphobie en aanranding zonder dat het ontzettend pusherig of ‘in your face’ is. Het is onderdeel van Niko’s wereld en hij en zijn vrienden proberen ermee om te gaan. Ook tof dat er zoveel diversiteit in zit zonder dat het onwijs veel nadruk heeft. Het past natuurlijk in het verhaal. Echt heel goed gedaan. Duurzaamheid is verder een belangrijk onderwerp in Ondine en dat had naar mijn smaak wel ietsje meer aandacht mogen krijgen.
Duurzaamheid: belangrijk plotpunt of bijzaak?
In andere reviews las ik dat mensen Ondine niet als characterdriven boek zien, terwijl ik dat idee juist wel had. Een van de redenen hiervoor is volgens mij, omdat de personages niet genoeg worden uitgediept om écht characterdriven te zijn. Dat had ik juist bij het plot. Het neerhalen van een cosmeticabedrijf stond voor mij niet genoeg in de schijnwerpers om dit echt een plotdriven boek te noemen. Ik had meer verwacht van de confrontatie met BioGlam en ik had ook verwacht dat Niko meer zaken zelf in handen zou nemen.
Aan de andere kant had ik ook meer verwacht van de confrontatie met Sangs familie, wat eigenlijk het ‘plot’ is van het characterdriven gedeelte van Ondine. Ondanks dat ik zelf een voorkeur voor plotdriven verhalen heb, vond ik ook dit deel erg interessant. De opbouw naar de confrontatie met Sangs familie was best groot, maar uiteindelijk krijg het ontzettend weinig screentime.
“De zee vereist geen ziel, dus ik schenk de mijne aan jou.”
En ik begrijp de ondertitel van het boek eigenlijk nog steeds niet, terwijl ik dacht dat het tijdens die confrontatie duidelijk uitgelegd zou worden. Sang heeft een ziel nodig, omdat hij er zelf geen heeft, dus wie geeft welke ziel nou aan wie? Ik had sowieso graag meer over de merpeople uit Ondine willen weten.
De epiloog: sterke toevoeging of verwarrende uitsmijter?
De liefde tussen Niko en Sang is hot en heavy, nondeju. In het begin irriteerde ik me aan de instalove, omdat ik het daar sowieso niet op heb én omdat ik Sangs appeal niet goed begreep. Hij is knap en schattig naïef, maar wat nog meer…? Niko gaf me niet genoeg om ook al meteen van Sang te houden. Uiteindelijk heeft dat een doel in het verhaal, dus vind ik het achteraf minder erg, maar alsnog had het voor mij wat langzamer mogen gaan.
De epiloog gaat nog wat dieper in op de relatie tussen Niko en Sang. Ineens zijn we vier jaar verder en is er een hele hoop verandert. Ik was ontzettend verward. Aan de ene kant geeft het een realistisch beeld van hoe hun relatie zou verlopen ‘in de echte wereld’, maar aan de andere kant past het totaal niet bij de rest van het verhaal. Een geromantiseerd einde had denk ik beter bij de sprookjesvibe gepast en ook bij de uitkomst van de confrontatie met Sangs familie. (Lekker vaag weer, maar ik wil niets spoilen.) Maar, persoonlijk vind ik het realistische einde juist sterk. Dilemma’s.
Conclusie: was er maar meer Ondine!
Veel van de dingen die ik net een beetje jammer vond aan Ondine, hadden opgelost kunnen worden door het verhaal langer te maken. Net wat meer tijd om me verliefd te laten worden op Sang, net wat meer aandacht voor het BioGlam plot, net wat meer focus op de confrontatie met Sangs familie en meer zeemeermensen! Sowieso lees ik graag meer van deze geweldige schrijfstijl. Ondine is dus zeker een aanrader, maar voor mij heeft het net te weinig diepgang om komende tijd te herlezen. Ik vind wel echt heel leuk om te lezen, dus vandaar dat ik toch vrijgevig met de rating ben.
Ondine
Feelgood, maar oppervlakkig
