Het Begraven Land is het vervolg op Het Verdronken Land, wat ik geweldig vond. Ondanks dat het een van mijn favoriete boeken is die ik in 2021 heb gelezen, waren mijn verwachtingen van Het Begraven Land niet torenhoog. Volgens mij. Maar dit vervolg sloeg op zoveel verschillende plekken de plank mis. Alles wat ik zo fantastisch vond aan boek één, zit niet in boek twee en de hele setting is anders. Science-fiction liefhebbers kunnen hun geluk op, zeker als je bijvoorbeeld Starters en Enders leuk vond, maar dat is een hele andere doelgroep dan degen van Het Verdronken Land. Kortom: ik sloot dit boek teleurgesteld dicht toen ik het uit had.
Waar gaat Het Begraven Land over?
Spoilers als je Het Verdronken Land nog niet gelezen hebt!
Vina komt erachter dat ze onder water kan ademen en ontsnapt daarmee aan de gruwelijkheden van Getijden. Helaas komt ze ondergrond terecht in een wereld die misschien wel vreselijker is: de Gemeenschap. Ze wordt verward wakker in een witte ruimte die ze niet kent, vol met technologische ontwikkelingen die haar onbekend zijn. Wat is er met haar (geheugen) gebeurt? Wie zijn deze mensen die dezelfde roze ogen hebben als zij? En zal ze uit haar nieuwe gevangenis kunnen ontsnappen?
Wat mist er in het vervolg van Het Verdronken Land?
De wereld van Getijden is wreed en fascinerend. Het is uniek om iedere dag voor je leven te moeten vechten tegen iets dat niet overwonnen kan worden. Je weet nooit wat je kan verwachten met dit bijzondere verhaal. Het is dystopisch, avontuurlijk en spannend, ondanks dat het voor de personages vaak de dagelijkse gang van zaken is. Dat creëert interessante verschillen tussen het perspectief van de personages en dat van de lezer.
Dat verschil in perspectief bevat Het Begraven Land ook, maar op een andere manier. Eentje die bij mij totaal niet aansloeg. Hoofdpersoon Vina is veel van haar geheugen kwijt, dus de lezer weet meer dan zij terwijl ze allerlei dingen opnieuw ontdekt. Dingen die wij normaal vinden, ontdekt Vina ook voor de eerste keer, zoals licht en elektriciteit. Ik hoor je denken: ‘maar dat is toch best prima?’ Ja klopt, maar Het Begraven Land zit volgepropt met flashbacks en daar ga ik helemaal niet lekker op. Daarnaast is Vina in een nieuwe wereld waar de zee geen vijand meer is, maar andere mensen dat zijn. Dat is veel minder origineel. Het blijft gelukkig dystopisch en spannend, al is het onder een dikke laag science-fiction.
Plus: Vina had in Het Verdronken Land een lichamelijke beperking die in Het Begraven Land zonder duidelijke meerwaarde voor het verhaal verdwijnt. Hoe sterk en capabel ze was ondanks haar beperking vond ik juist zo gaaf! Waarom zou je dat eruit halen?! Dan heb je helemaal geen diversiteit meer in deze witte (oké, zongebruinde), heteroseksuele, apocalyptische wereld.
Het Begraven Land zit (helaas) bomvol cliché science-fiction
Vina wordt wakker op een operatietafel en krijgt iedere zoveel uur pillen om te slikken. Ze moet meedoen aan experimenten en onderzoeken, en mag niet naar buiten. Na weken komt ze er pas achter wat er met haar geheugen aan de hand is en waarom ze steeds zo moe is. Nóg veel later komt ze erachter waar alle testen voor zijn en wat de reden is dat ze opgesloten zit. Ondertussen is de sfeer van het verhaal kil en repetitief. Als lezer begrijp je waarom, omdat je met Vina meeleeft, maar het wordt al snel frustrerend. Zelfs als je nieuwe informatie krijgt, zijn het voorspelbare scify clichés, dus heb je niet het gevoel dat het verhaal vooruitgang boekt.
Liefdesdriehoeken op liefdesdriehoeken
Weet je nog dat Vina in deel één zei dat mensen in Getijden geen tijd hebben om verliefd te worden? Nou in de Gemeenschap denkt ze daar (en veel anderen met haar) blijkbaar heel anders over. Diepe zucht. Zet je schrap. Ik ergerde me al aan het zwijmelen in Het Verdronken Land, maar Het Begraven Land gaat nog veel verder. Vina is nog geen week een belangrijk iemand uit haar leven verloren en ze staat al te kwijlen vanwege het haar onder de navel van een andere jongen. To be fair: ze is haar leven van vroeger vergeten, maar de lezer niet… Ik kon trouwens geen band opbouwen met haar nieuwe love interest, dus dat helpt ook niet mee. En alle liefdesdriehoeken van Aliah konden me niet schelen, want ik kon niet eens een band met haar zelf opbouwen door het gebrek aan screentime en diepgang. Hierdoor raakte het plot me ook veel minder dan ik gehoopt had.
Conclusie: Het Begraven Land is geen succesvol vervolg
Als Het Begraven Land een boek op zichzelf was geweest, zou het waarschijnlijk bij veel mensen in de smaak vallen. Maar… Vooral in combinatie met voorganger Het Verdronken Land rijmt het niet. Juist dat zweempje fantasy trok me aan en dat wordt in boek twee totaal weggevaagd. Dat vond ik echt jammer. De avontuurlijkheid is er wel, maar de originele, barre wereld maakt plaats voor een bekende science-fiction setting. Daarnaast zit er erg veel exposition in Het Begraven Land, veel tell in plaats van show. Dat plus alle liefdesdriehoeken die bij mij persoonlijk altijd verkeerd vallen en de dikke laag scifi, maakt dit boek voor mij helaas geen succes.