A Deadly Education van Naomi Novik is nu iets meer dan een half jaar oud en de hype is wel een beetje overgewaaid. Het moment dus om te kijken of dit boek inderdaad zo geweldig is of dat het juist zo lethal is dat je het na één hoofdstuk al weglegt. Spoilers: de waarheid ligt altijd in het midden. Daarnaast is A Deadly Education ook perfect geschikt als coverbuy en dat is niet geheel toevallig hoe ik er zelf aan ben gekomen.
Waarom ben ik A Deadly Education gaan lezen?
Een vriendin van mij, die normaal gesproken niet per se veel fantasy leest, had dit boek gekocht vanwege de prachtige cover. De flaptekst sprak haar natuurlijk ook aan, maar de cover was wel de grootste reden haha. Daarnaast wisselt ze lezen in het Nederlands graag af met Engels, dus daar leent dit boek zich ook goed voor. (Daarom heet deze review ook niet: Is Een Dodelijke Opleiding inderdaad fataal?) Nadat zij zodanig geworsteld had met het eerste hoofdstuk, heeft ze A Deadly Education aan mij overgedragen. Kom ik er wel doorheen?
Maar eerst: waar gaat dit nieuwe boek van Naomi Novik eigenlijk over?
Overal waar het ook maar enigszins kan, wordt gepronkt met het feit dat Naomi Novik de New York Times bestselling author is van Uprooted en Spinning Silver. Dat was blijkbaar fantastisch (heb ik niet gelezen, sorry not sorry), dus dat moet dit ook wel mindblowing zijn! Een dark school of magic, hier wachten we natuurlijk allemaal kwijlend op! Het geeft een beetje het gevoel van Hungergames meets Hogwarts. Daar kan ik me zeker in vinden, maar maakt A Deadly Education de beloftes wel waar?
“I decided that Orion Lake needed to die after the second time he saved my life. Everyone loves Orion Lake. Everyone else, that is. Far as I’m concerned, he can keep his flashy combat magic to himself. I’m not joining his pack of adoring fans. I don’t need help surviving the Scholomance, even if they do. Forget the hordes of monsters and cursed artifacts, I’m probably the most dangerous thing in the place. Most of the other students in here would be delighted if Orion killed me like one more evil thing that’s crawled out of the drains. Sometimes I think they want me to turn into the evil witch they assume I am. The school certainly does. But the Scholomance isn’t getting what it wants from me.”
Wat voor indruk wekt dit op mij? De hoofdpersoon is een verwaand iemand die jaloers is op alle aandacht die Orion Lake krijgt. Ik kan me nog niet in haar herkennen, maar laten we verder lezen.
Wat maakt A Deadly Education inderdaad fantastisch en mindblowing?
Er zitten uiteenlopende personages in die echt een eigen karakter hebben. Dat schemert door in hun taalgebruik, houding en acties. Dat maakt het makkelijker om ze uit elkaar te houden (wat erg belangrijk is wanneer het nogal veel personages zijn) en zorgt ervoor dat ik sneller een band met ze kan opbouwen.
Sowieso het concept van een levende school! A Deadly Education bevat daarnaast ontzettend veel wezens die ook weer uniek zijn in hun uiterlijk, motivatie, intelligentie, manier van aanvallen en het effect dat ze op de personages hebben. Dat is aan de ene kant heel gaaf, maar het heeft ook nadelen… Die bespreek ik in de volgende sectie.
De hoofdpersoon is minder een cliché dan ik verwacht had. Ze is niet zomaar een verwaand iemand. Ze is sarcastisch en probeert ondanks alle verwachtingen en stereotyperingen toch te doen wat juist is. Het hele verhaal lang vraag je je af of dat haar lukt en dat zorgt toch voor een extra laag spanning. Daarnaast zit er een hele mooie scène in A Deadly Education waarin ze ontroerd is door iets onbenulligs en daar wordt ze boos van, omdat ze met haar neus op haar minderwaardigheidscomplex gedrukt wordt. Dat is mooi en gevoelig, maar daarna staat het hard in contrast met haar misplaatste agressie. Dat is dan net weer een beetje jammer.
Waarom was dit boek van Naomi Novik voor mij toch fataal?
- Het hele boek voelt aan als één lange infodump met gedachtegangen, magieregels, dierentuinopsommingen en gekonkel. Er zat voor mijn smaak veel te weinig dynamiek in.
- Dit maakte spannende scènes gelijk trager en saaier dan nodig.
- Deze schrijfstijl maakt het ook vermoeiend om te lezen.
- De hoofdpersoon is interessant, maar ook unlikable, unrelatable en meestal zelfs unreasonable. Dat irriteerde me al vrij snel. Haar agressie tegenover alles en iedereen, plus het overbodige gescheld dat meer als een shockfactor op mij overkwam, hing me na hoofdstuk één al de keel uit.
- De band die de hoofdpersoon met Orion opbouwt, is origineel en leuk om mee te maken, maar het ging veel te traag en loopt uit op een cliché.
- Het einde van het boek is goed uitgedacht, maar voelt tegelijk als een soort anti-climax. Het laatste hoofdstuk wordt erg luchtig geschreven in vergelijking met de rest van het boek, alsof alles opgelost is en iedereen lang en gelukkig leeft. Daar is op zich natuurlijk niets mis mee, maar het hele boek lang hangt er een duistere sfeer en lijkt een happily ever after een grote leugen. Daarom voelde ik een soort disconnect met het einde. Daarnaast is de laatste plottwist voor mij echt geen reden om verder te lezen… Het ging in op iets dat ik totaal niet interessant vond, helaas pindakaas.
Racisme?
Nadat ik zo liep te worstelen met de eerste paar hoofdstukken, ben ik op Goodreads even gaat spieken of ik daar de enige in was. Dat bleek niet zo te zijn. Mensen zijn heel gepoleerd over dit boek: ze vinden het fantastisch of ze vinden het niks. Daarnaast werd ook racisme genoemd (meer weten? klik hier of hier voor wat extra context). Er zitten namelijk een paar passages in A Deadly Education die niet helemaal netjes zijn, zeker niet als je het uit de context rukt. Discriminatie is natuurlijk nooit oké, maar ik vond het in A Deadly Education wel meevallen. Binnen de context valt er voor sommige passages nog wat te zeggen en daarnaast: de auteur doet haar best. Ze had er ook voor kunnen kiezen om een volledig witte school te maken (of met een paar tokenfiguren…). Ik vond het dus wel meevallen, maar ik ben een cis white female die zich niet zo snel aangevallen voelt wat dat betreft. Heb jij een andere mening die je goed kunt onderbouwen? Laat het graag weten in de comments!
Conclusie: een levende school met veel lore, wezens en duistere magieregels is origineel
Maar A Deadly Education heeft in de schrijfstijl en opbouw van het verhaal te veel minpunten om te kunnen compenseren. De schrijfstijl was totaal niet mijn ding. Dat ontmoedigt me dan ook om nog een ander boek van Naomi Novik te lezen. A Deadly Education was voor mij dus fataal. Dat vind ik echt jammer, want als het boek was gestart met een korte ‘hi, welkom op Scholomance. Dit zijn de regels waar je je aan moet houden. Let’s go!’ of iets dergelijks, voelde ik me meteen betrokken en denk ik dat het infodumpgehalte veel lager was geweest. Als iemand anders dit verhaal had geschreven, was het voor mij waarschijnlijk een homerun geweest.