Tirza zou een enorme disclaimer op de kaft moeten hebben, in plaats van allemaal vage quotes. “Tirza bevat onder andere fysieke mishandeling, mentale mishandeling, misbruik, pedofilie, racisme, homohaat, vrouwenhaat, alcoholisme, moord en zelfmoord.” Dat zet tenminste de toon. Ik heb niet vaak spijt dat ik een boek gelezen heb, zelfs als het een slecht boek was, maar van Tirza heb ik écht spijt. Sommige zinnen die erin staan, zullen me nog een tijdje blijven achtervolgen. Die zal ik je besparen.
Waar gaat Tirza over volgens de flaptekst?
De vrijheid mag lonken, maar liefst niet de hele dag; wanneer de vrijheid uitsluitend tijdens de zomervakantie lonkt, is het leven al zwaar genoeg. Jörgen Hofmeester is vader van twee dochters en werkzaam voor een gerenommeerd bedrijf. Dankzij een uitgekiend financieel beleid woont hij op stand: bandeloosheid leidt tot rampen. Stilstand is voor Hofmeester de voorwaarde voor liefde en geluk. Loom houdt hij van zijn dochters. Dat zijn echtgenote hem ingeruild heeft voor een jeugdliefde op een woonboot en dat een gedeelte van zijn vermogen is verdwenen door malversaties van merkwaardige groeperingen die de wereldeconomie beheersen, het deert hem niet. Zolang hij maar van zijn kinderen mag houden. Maar op een avond staat zijn echtgenote weer voor de deur. En dan doet een man zijn intrede in het leven van Jörgen Hofmeester, een man die als twee druppels water op Mohammed Atta lijkt.
Wat kun je van het verhaal verwachten?
Hofmeester is een huisjesmelker die zijn echtgenote slaat en een ongezonde, seksueel gespannen relatie heeft met dochter Tirza. Dochter Ibi kan hem gestolen worden. Wanneer Tirza een nieuw vriendje heeft, verandert iets in Hofmeester. Tijdens haar examenfeest heeft hij smerige seks met een van Tirza’s klasgenoten in het schuurtje in de tuin. Tirza betrapt hem en als goedmakertje neemt hij Tirza en vriend mee naar een vakantiehuisje, vlak voordat zij tweeën op vakantie gaan naar Afrika. Hij zwaait ze uit op het vliegveld en hoort een tijdje niets meer van ze. Dat maakt hem ongerust, dus hij reist achter ze aan. Wat er in Afrika te ontdekken valt, verwacht je waarschijnlijk niet…
Tirza geeft je de naarste vorm van kippenvel
Als ik dit als middelbare scholier had gelezen, had ik sowieso nachtmerries gehad. Ach, misschien heb ik die vanavond ook wel, wie weet? Waarom wordt Tirza aangeraden voor kinderen van 15 jaar? Een boek waarin een man van in de zestig expliciete seks heeft met een minderjarige? Is dit hoe we willen dat scholieren in aanraking komen met seks? Ik kan me seksscènes herinneren uit Gimmick van Joost Zwagerman die ik op de middelbare school moest lezen, die me ook ‘scarred for life’ hebben achtergelaten. No thank you.
Is Tirza echt representatief voor de tijdgeest in 2008?
Is dit werkelijk een representatief beeld van hoe onsuccesvolle witte mannen van zestig zich voelen anno 2008? Is dat de tijdgeest waar de auteur een Libris Literatuurprijs voor gewonnen heeft? Is het echt belangrijk dat iedereen weet hoe walgelijk, racistisch en vrouwonvriendelijk de hoofdpersoon is? Alle personages in dit boek zijn trouwens walgelijk en/of vervelend, én zo ontzettend onrealistisch.
Excuus als er mensen zijn die zich compleet in Tirza kunnen vinden, maar ik herkende me nergens in. Iedere relatie was toxic. Alle dialogen leken plaats te vinden tussen mensen die dronken waren en aan de drugs zaten, als een wazige droom waar niets logisch is. Daarnaast is de schrijfstijl onprettig. Er zat veel herhaling en blabla in, waardoor Tirza overbodig lang is. Ook het terug in de tijd gaan is enorm irritant en verwarrend.
Doe mij maar YA fantasy, joe joe
Ik had gehoopt dat, als dan toch bijna het hele verhaal rondom Tirza’s feestje plaatsvindt, het hele boek zich op die avond zou afspelen. Dat ze uiteindelijk niet komt opdagen, omdat ze dood blijkt te zijn. Dat is helaas niet zo. Daarom moet je als lezer het hele Afrika ‘avontuur’ doorstaan, dat alleen exposition toevoegt. De plotwending is sterk, maar dat had op een andere manier kunnen worden uitgewerkt. Ik wist voordat ik begon te lezen dat die plotwending zou komen en dat is het enige dat me op de been heeft gehouden. Ik was benieuwd hoe de auteur dat zou hebben aangepakt. De plotwending uit Edine van Mark Groenen vond ik eigenlijk beter. Nou, dat zijn een aantal leesuren uit mijn leven die ik niet meer terug krijg…