De vergelijking tussen het boek Sycorax van Nydia Hetherington en Circe van Madeline Miller is makkelijk gemaakt. Dit wordt niet voor niets op de kaft benoemd, samen met Hamnet van Maggie O’Farrell (die ik zelf niet heb gelezen). Ook Sycorax is een verhaal voor fans van boeken met een historische sfeer en krachtige, vrouwelijke hoofdpersonen die door de tijd vergeten lijken te zijn. Vrouwen wiens écht verhaal nog niet verteld is. Hetheringtons prettige schrijfstijl sleept je moeiteloos mee door het verhaal van een jong meisje dat later Shakespeare’s meest beruchte heks wordt.
Voor fans van Circe, Hamnet, Lady MacBeth, Hungerstone en Carmilla (al zit er geen queer representatie in Sycorax).
Waar gaat Sycorax over?
Sycorax is een soort prequel voor Shakespeare’s The Tempest. Het gaat over de jonge Raven die het verhaal vertelt van de liefde van haar ouders, haar jeugd en alles dat ze heeft meegemaakt voordat haar zoon Caliban geboren werd en ze de naam Sycorax krijgt. Zullen de dorpelingen haar en haar vreemde, maar behulpzame moeder accepteren? Of slaat het noodlot toe en moet Sycorax alles op alles zetten om zichzelf en haar kindje te redden?
“Geboren onder de zon en de maan, gevormd door vuur en ziekte, ontstaat de krachtigste heks die Algerije ooit heeft gezien. Sycorax is het verhaal van een jonge vrouw waar door een heel dorp op wordt neergekeken. Iedereen wantrouwt en haat haar, terwijl ze alleen probeert te helpen.”
Trigger warning: ableism, rouw, buitensluiten, dierenmishandeling, eenzaamheid, misogynie, moord en misschien zelfs een beetje pedofilie?
Lekker leesbaar character-driven verhaal
Waar Circe mijn aandacht lastig kon vasthouden, had ik daar bij Sycorax geen enkele moeite mee. Dit, terwijl ik op basis van Circe dacht dat ik niet van character-driven verhalen hield. Ondanks het gebrek aan plot bleef Sycorax me boeien tot de laatste pagina. De schrijfstijl is namelijk prachtig lyrisch en leest tegelijkertijd lekker weg. Dialogen zijn de uitzondering en ook daar had ik verrassend genoeg geen moeite mee, terwijl dialogen normaal gesproken mijn favoriete verhaalelementen zijn.
Niet alleen hoofdpersoon Sycorax is een tastbaar personage
De auteur is ontzettend goed in wat ze doet, qua schrijfstijl en qua representatie. Ze schrijft namelijk vanuit haar eigen ervaring met artritis, waarmee ze verklaart hoe het lichaam van Sycorax zich door de jaren heen anders is gaan vormen. Het voelt ontzettend realistisch als je leest hoe Sycorax leeft met chronische ziekte en pijn. Tof dat dit aan de ene kant fantastische representatie biedt en aan de andere kant mooi aansluit op The Tempest. Verder is het gaaf dat de boodschap van dit verhaal is dat een ziekte (of je geslacht) je niet hoeft te definiëren.
Helaas is het wel teleurstellend dat Sycorax in de flaptekst wordt opgebouwd als een van de krachtigste heksen ooit, terwijl je daar in het verhaal weinig van merkt. Dit boek bevat namelijk minder fantasy dan je zou verwachten. Het gaat vooral om ‘hekserij’ zoals dat in de middeleeuwen ging, met kruiden en het begrijpen van dierlijk gedrag bijvoorbeeld. Daarnaast zijn er ook wel gigantische vogels en magische stenen, maar die hebben weinig impact.
Naast Sycorax zijn er meerdere personages die onderscheidend en tastbaar zijn. Ze hebben allemaal hun eigen achtergrond, persoonlijkheid en ook diepgang. Dat is erg knap gedaan. Moeder Atlas is een complexe vrouw die bewondering afdwingt. Vader Sunny heeft herkenbare worstelingen. “Oma” Yemma is een behulpzaam schatje. Zelfs Alafkay heeft onverwachts veel diepgang en geeft het verhaal een andere wending.
Een cozy fantasy die omslaat naar een duister verhaal
In de eerste helft van het boek wordt een soort cozy cottage core sfeer opgebouwd. Je leest over hoe de ouders van Sycorax elkaar ontmoeten, hoe ze verliefd worden en hoeveel ze van Raven houden wanneer ze eenmaal geboren wordt. Ook lees je hoe moeder Atlas haar best doet om bevriend te raken met de marktlui, zodat ze haar honing en bijzondere stenen daar kan verkopen. Heerlijk.
Dan slaat de sfeer om en lees je hoe Sycorax zich door hartverscheurend verdriet heen moet werken. Ze doet hard haar best om zelf ook bevriend te raken met de dorpelingen, maar het is moeilijk. Ze wordt buitengesloten, gehaat, gepest, terwijl ze alleen maar wil helpen. Dit gaat van kwaad tot erger, al heeft het verhaal een redelijk goed einde. Ondanks dat deze narigheid soms lastig is om te lezen, is het gaaf om de persoonlijke ontwikkeling van Sycorax mee te maken.
Sycorax is niet voor helden op sokken
Als je moeite hebt met vrouwenhaat en vooral een wereld waarin mannen vinden dat ze het recht hebben om dingen van vrouwen te verwachten, is Sycorax niet het boek voor jou. Zelf ben ik hier behoorlijk gevoelig voor en vond ik het net wel te doen. De narigheid zit vooral in de tweede helft van het boek (specifiek Act V Scene 6, die je helaas niet kan overslaan als je het verhaal wilt begrijpen).
Het was erg vervelend en ongemakkelijk om te lezen dat sommige mannen vinden dat ze dingen mogen bepalen wat betreft het lichaam van een vrouw. Dat ze bang zijn voor sterke vrouwen en ze die vrouwen daarom willen neerhalen. Dat als ze een jong meisje zwanger maken, om haar te genezen van haar wandelende baarmoeder, het hun eigen schuld is als ze te zwak zijn voor de zwangerschap. Gelukkig weet Sycorax hier in zekere mate aan te ontsnappen. Je bent gewaarschuwd.
Geen gezellig verhaal, maar wel de moeite waard
Ondanks dat bepaalde scènes in de tweede helft van Sycorax moeilijk te lezen waren vanwege de misogynie, is dit boek een aanrader. De schrijfstijl is heerlijk en de disability rep fantastisch. Het is mooi om te lezen hoe Sycorax ondanks de vele obstakels die ze tegenkomt, volhoudt en van zichzelf blijft houden.

