Het Britse koningshuis is altijd een grote inspiratie geweest voor filmmakers, en waarschijnlijk zal het ook altijd een inspiratiebron blijven. Als je van koningen, koninginnen, prinsen, prinsessen en vooral veel drama houdt, dan zit je goed bij de royals. Veel van deze historische momenten (hoewel vrijwel altijd aangedikt en geromantiseerd) is niet te bedenken door de beste scriptschrijvers. De geschiedenis leverde de verhaallijnen aan op een presenteerblaadje. Hier is de top 10 van beste films en series met Britse royals (bijna) op de troon. Het levert je uren kijkplezier op met Elizabeths, Georges en Henry’s.
1. The Crown (2017 – heden)
Koningin: Elizabeth II
Periode: 1947 – 1955 (seizoen 1); 1957 – 1963 (seizoen 2)
Dit is de meest recente titel op deze lijst mwt Britse royals. The Crown heeft zijn plekje in deze top 10 zeker verdient, het is een fantastische televisieserie. Als je het nog niet hebt gezien: alle lovende kritieken zijn meer dan terecht. Je kunt het lekker snel bingewatchen op Netflix: beide seizoenen staan er helemaal op en ieder seizoen heeft maar tien afleveringen. The Crown start in seizoen één met de bruiloft van (dan nog prinses) Elizabeth met Prince Philip. Alls historische personen in de jaren vijftig en zestig komen langs, van Winston Churchill tot John F. Kennedy en zijn vrouw Jackie. Claire Foy en Matt Smith speelden Elizabeth en Philip in de eerste twee seizoenen. Voor seizoen drie zijn alle jonge acteurs opnieuw gecast; een iets oudere generatie neemt de rollen over. Ik ben heel benieuwd hoe onder andere Helena Bonhan Carter het gaat doen. Zij gaat prinses Margaret spelen, sowieso al een van de meest interessante personages.
2. The King’s Speech (2010)
Koning: George VI
Periode: 1934 – 1939
Deze fantastische film draait om het stotteren van koning George VI (de vader van Elizabeth II). Hoewel de film natuurlijk niet 100% waarheidsgetrouw is, lijkt het er op dat het wel behoorlijk accuraat is. Scriptschrijver David Seidler heeft grondige research gedaan, onder andere door de notities van Lionel Logue te lezen, de logopedist van de koning. Seidler had goede reden deze film te willen maken: hij stotterde vroeger zelf ook. De film won vier Oscars: beste film, beste regisseur, beste acteur (Colin Firth als George VI) en beste originele screenplay. Net zoals in The Crown wordt de koning neergezet als sympathieke man die meer ‘normaal’ is dan koninklijk. Dat komt misschien omdat hij niet opgroeide om koning te worden, hij werd dat alleen maar omdat zijn broer afstand deed van de troon. Ook hier is een rol voor Helena Bonham Carter, maar nu als de vrouw van de koning (en dus de moeder van Margaret).
3. Elizabeth (1998)
Koningin: Elizabeth I
Periode: 1558 – 1560
Geen lijstje Britse royals zonder Queen E. Er zijn heel veel films en series over de eerste koningin Elizabeth gemaakt. Dit is waarschijnlijk wel de beste, vooral dankzij Cate Blanchett in de titelrol. Zij vertolkte de ‘virgin queen’ zo goed, dat ze een Oscar won voor haar rol. Deze film laat zien hoe de jonge Elizabeth redelijk onverwacht aan de macht kwam. Want waar haar naamgenoot, de huidige Britse koningin, was voorbestemd het land te regeren, was dat voor deze Liz niet zo vanzelfsprekend. Haar moeder was namelijk Anne Boleyn en (onder meer) haar halfbroer en -zus hadden meer recht op de troon, vonden zij. De film is geweldig om te zien. Niet alleen vanwege het intrigerende verhaal, maar ook vanwege de sets, cinematografie en kostuums. In 2007 volgde nog een vervolg met Elizabeth: the Golden Age. Ondanks dat Blanchett weer fantastisch was, was deze film een stuk minder goed.
4. The Tudors (2007 – 2010)
Koning: Henry VIII
Periode: 1518 – 1547
Ah, Henry VIII en zijn zes vrouwen. Alleen het feit al dat hij zes vrouwen had, geeft genoeg materiaal voor films en series. Henry leek in de verste verten niet op Jonathan Rhys Meyers, maar de acteur speelt zijn rol geweldig. Een niet alleen Meyers, maar de gehele cast is super. Er zijn ook belangrijke rollen voor twee nu superbekende acteurs: Superman Henry Cavill speelde Charles Brandon, en Game of Thrones-actrice (Margaery Tyrell) Natalie Dormer speelde Anne Boleyn. The Tudors is verre van historisch correct. Ook gaat de tijd veél sneller dan in het echt en lijkt Henry wel héél snel door zijn vrouwen heen te gaan. Bedenker Michael Hirst had daar echter een goede verklaring voor:
showtime commissioned me to write an entertainment, a soap opera, and not history … And we wanted people to watch it. […] Any confusion created by the changes is outweighed by the interest the series may inspire in the period and its figures.
5. The Queen (2006)
Koningin: Elizabeth II
Periode: 1997
1997 was een zwaar jaar voor koningin Elizabeth. Haar voormalige schoondochter prinses Diana stierf na een dramatisch auto-ongeluk, terwijl ze achterna werd gezeten door paparazzi in Parijs. Het volk vond dat de koningin er veel te lang over deed om met een officieel bericht naar buiten te komen. Het maakte de relatie tussen de monarchie en de politiek kwetsbaar, en het zorgde er bovendien voor dat het koningshuis opeens erg daalde in populariteit. The Queen behandelt deze aspecten, hoewel we natuurlijk nooit zeker zullen weten wat er exact gebeurde achter de schermen. Helen Mirren speelt de titelrol en Michael Sheen speelt de dan nog relatief onbekende/nieuwe premier Tony Blair. Mirren werd overladen met prijzen en won onder andere een Golden Globe, BAFTA en Oscar voor haar rol. Schrijver Peter Morgan bleek zo van Elizabeth te houden dat hij later The Crown creëerde.
6. Elizabeth I (2005)
Koningin: Elizabeth I
Periode: 1579 – 1603
Kijk, daar hebben we Elizabeth I weer. Er gebeurde nou eenmaal heel veel in de lange periode dat zij koningin was. Zowel zij als haar moeder Anne Boleyn zijn erg interessante vrouwen met een belangrijke rol in de geschiedenis. Er zou bijna ieder jaar wel een film over hen gemaakt kunnen worden, en nog zou het een origineel verhaal zijn en geen kloon van een andere film. Dit is een miniserie (bestaande uit twee delen) met, daar heb je haar ook weer, Helen Mirren in de titelrol. Deel 1 begint in 1579 en focust zich dan ook niet op de eerste periode van Elizabeth als koningin. Het tweede deel begint in 1589 en eindigt met de dood van Liz. Deze titel is misschien niet de meest bekende uit deze top 10 van Britse royals, maar hij is zeker het kijken waard.
7. The Young Victoria (2009)
Koningin: Victoria
Periode: 1836 – 1840
Voordat Elizabeth II de langst regerende vorst werd, had koningin Victoria die titel. Deze film gaat over (de titel zegt het al) de jonge jaren van prinses en later koningin Victoria. Het draait vooral om haar minnaar (en later echtgenoot) Albert. De twee bleven bij elkaar tot Albert’s dood, maar dat zien we uiteraard niet in deze film over twee jonge mensen. Schrijver Julian Fellowes wilde de film zo historisch correct mogelijk maken. Dat lijkt gelukt, want historicus Alex von Tunzelmann zei dat de film “historisch gezien helemaal niet zo slecht” was. Dat is nog best een compliment over een historische film. Emily Blunt en Rupert Friend spelen Victoria en Albert en ze hebben een superfijne chemie samen. Ook leuk: Michiel Huisman heeft een kleine rol in deze film.The Young Victoria duurt maar 105 minuten, wat lekker kort is voor een kostuumdrama.
8. Victoria (2016 – 2019)
Koningin: Victoria
Periode: 1837 – ?
Als je The Young Victoria leuk vond, kun je meteen verder met de TV-serie Victoria. Actrice Jenna Coleman stopte met haar rol in Doctor Who om de jonge Victoria te kunnen gaan spelen. Het eerste seizoen heeft maar acht afleveringen, dus ook dit is een snelle bingewatch. Seizoen 1 begint met een jonge Victoria die de troon bestijgt, en eindigt met de geboorte van haar eerste dochter, Victoria (yup, de royals hebben geen grote lijst met namen lijkt het wel). Naast de drie seizoenen is er ook een kerstspecial over deze Britse royals. In tegenstelling tot The Crown werd er geen nieuwe cast aangesteld naarmate de seizoenen vorderen en bleven Jenna Coleman en haar collega’s dezelfde rollen spelen.
9. Wolf Hall (2015)
Koning: Henry VIII
Periode: 1529 – 1536
Waar The Tudors de focus legde op koning Henry VIII en zijn vrouwen, legt Wolf Hall de focus op Thomas Cromwell en zijn ‘claim to fame’. Hoewel de focus dus wel ligt op de troon, behoort het hoofdpersonage zelf niet tot de Britse royals. Cromwell speelde een belangrijke rol om het eerste huwelijk van Henry VIII, met Catherine of Aragon, te ontbinden, om zo Anne Boleyn op de troon te kunnen krijgen. Later hielp hij juist weer om Anne (best letterlijk) op het hakblok te krijgen; alleen maar om er zelf beter van te worden. Mark Rylance speelt de rol van Cromwell en Damian Lewis speelt Henry VIII. Ook hier zien we een bekend gezicht terug: Claire Foy (Elizabeth in The Crown) speelt Anne Boleyn in deze zesdelige miniserie. Wolf Hall is gebaseerd op de boeken Wolf Hall en Bring Up the Bodies/Het Boek Henry van Hilary Mantel.
10. Reign (2013 – 2017)
Koningin: Mary, Queen of Scots
Periode: 1557 – 1587
Reign kun je zien als de Young Adult in een rijtje van verder vooral films en series voor een wat oudere kijker. Liefhebbers van romantische en historische YA zullen smullen van deze serie, die tot de nok toe gevuld is met romances, geheimen, mooie meisjes en knappe jongens. De Amerikaanse televisiezender CW zond Reign uit. CW is ook de zender van veel andere tienerseries zoals The Vampire Diaries en de Arrowverse. Je kunt Reign eigenlijk wel zien als de Gossip Girl van de 16e eeuw. Van alle titels op deze lijst, zijn de gebeurtenissen in deze serie waarschijnlijk wel het meest geromantiseerd, maar dat maakt het niet minder leuk om te kijken. Het gaat over de jonge Mary, die al op piepjonge leeftijd gekroond is tot koningin van Schotland (met regenten op de troon totdat Mary zelf oud genoeg was). Het volgt haar leven en dat van haar dienstmeisjes en andere vrienden en rivalen. Dit is een serie om te kijken als je niet wilt nadenken over politieke spelletjes of ingewikkelde plots. En toch leert het je nog wel iets over de geschiedenis van Mary, maar neem de meeste dingen maar met een korreltje zout.
* Bonus Britse royals:
11. Shakespeare in Love (1998)
Koningin: Elizabeth I
Periode: 1593
Deze film staat niet in de top 10 omdat het niet om een koning(in) draait, maar (duh) om Shakespeare. Toch is dit echt een fantastische film die daarom de bonusronde heeft gehaald. Want, ja ja, daar heb je haar weer, Elizabeth I maakt ook even haar opwachting. De virgin queen is hier al op leeftijd, en wordt gespeeld door de altijd geweldige Judi Dench. Tot vrijwel ieders verbazing won ze nog een Oscar voor haar rol ook. Niet omdat ze niet goed was, maar omdat ze maar een luttele acht minuten te zien is, in een film van ruim twee uur. Shakespeare in Love won nog meer Oscars: in totaal zeven (met zes verdere nominaties). Ook deze film is verre van historisch accuraat, maar dat wordt ook nergens geclaimd. Dit is gewoon een heerlijk liefdesverhaal in een prachtige setting. Het kijken meer dan waard in ieder geval.
12. The Other Boleyn Girl (2008)
Koning: Henry VIII
Periode: 1520 – 1536
Dit is geen historisch correcte film, het neemt nogal wat vrijheden met de gebeurtenissen rond Henry VIII en de twee Boleyn zusjes. Alle titels hierboven zijn beter materiaal om de geschiedenis van Britse royals te leren. Nee, deze film draait gewoon om mooie mensen. Zet The Other Boleyn Girl op je lijstje als je wilt zwijmelen bij het aanzicht van de mooie Scarlett Johansson, Natalie Portman en Eric Bana in prachtige kostuums. Eigenlijk is het een beetje een bouquetroman met historische roots, en als je daar van houdt moet je er van genieten. Het is ook leuk om de toen nog relatief onbekende Eddie Redmayne en Benedict Cumberbatch in bijrollen voorbij te zien komen. Dit is verre van een goede film, en zelfs het acteerwerk is af en toe om van te huilen, maar er is helemaal niets mis met af en toe een lekkere pulpfilm te kijken.
