Wist je dat het Lego-bedrijf al in 1932 is opgericht, zelfs al zijn de speelgoedblokjes zelf pas 65 jaar oud? Weet je waar de naam vandaan komt? Of welk thema de eerste Lego-sets hadden? Dat ontdek je allemaal in de Lego-tentoonstelling van het Museum van de 20e eeuw in Hoorn! Deze tentoonstelling is echt ingericht als museum en niet gesponsord door Lego. Kortom: een hele andere ervaring dan wanneer je een Lego-winkel binnenstapt.
De tijdelijke Lego-tentoonstelling is te zien tot en met 5-1-2025. Wees er dus snel bij!
Wat is er te zien in de tentoonstelling ’90 jaar LEGO’ in Hoorn?
De website van het Museum van de 20e eeuw beschrijft de tentoonstelling als volgt: “Hoewel het beroemde LEGO-blokje 65 jaar bestaat, is de naam LEGO al 90 jaar een speler in speelgoedland. Ole Kirk Christiansen startte in het Deense Billund in 1932 een bedrijfje. Hij was timmerman en hij maakte stoelen, strijkplanken en houten speelgoed. Al snel noemde hij zijn bedrijf LEGO. Het woord LEGO was ontstaan uit de Deense woorden ‘leg’ en ‘godt’, wat samen ‘speel leuk’ betekent. 90 jaar later wordt er nog steeds ‘leuk gespeeld’ en is het volgens het Museum van de 20e Eeuw in Hoorn de hoogste tijd voor een tentoonstelling over 90 jaar LEGO.”
Waar moet je rekening mee houden voor je bezoek?
Het Museum van de 20e eeuw is erg slecht bereikbaar met het openbaar vervoer. Ik moest zelf twintig minuten door de harde wind en regen wandelen vanaf station Hoorn. Dat is wel iets waar je rekening mee moet houden. Gelukkig is het binnen in de oude gevangenis waar het museum zit lekker warm en kun je wat eten en drinken halen om weer op kracht te komen. De toiletten beneden bij het restaurant zijn genderneutraal, die in het museum zelf niet. Ook kun je van alles kopen in de museumwinkel: Lego, namaak-Lego, boeken, houten puzzels, knuffels, noem het maar.
Trigger warning: er wordt wel veel nadruk gelegd op alle Harry Potter-sets, omdat dit voor Lego een doorbraak was. Queer peeps, wees gewaarschuwd.
Wat was onverwachts tof aan de Lego-tentoonstelling?
Omdat de tentoonstelling geen initiatief is vanuit Lego zelf, bevat het museum dus ook namaak-Lego zoals Sluban. Bizar om te zien welke “Lego”-sets er vroeger gemaakt werden door copycat bedrijven, zoals Byggis en Sluban. Niet te geloven dat Sluban anno 2024 nog steeds WWII sets verkoopt van nazi-poppetjes die molotovs gooien uit een tank. Die zijn dus in de museumwinkel (en diverse speelgoedwinkels door Nederland heen) nog steeds verkrijgbaar!
Ook vond ik het leuk om de kritiek te lezen in de beschrijvingen van de verschillende Lego-periodes. Wist je dat Legosets in het begin altijd als genderneutraal werden gezien, totdat Lego speciale “meisjessets” ging promoten? Die vielen niet in de smaak, omdat ze niet avontuurlijk genoeg waren, ha! Dat soort dingen zou Lego waarschijnlijk zelf in een tentoonstelling niet zo benadrukken. Kortom: je krijgt een iets meer objectief verhaal van de geschiedenis van Lego.
Wat me vooral opviel aan de vergelijking van de vroege Lego-sets en de sets die we tegenwoordig kopen, is hoeveel complexer alles is geworden. Vroeger kreeg je tien blokjes in twee verschillende kleuren en daar bouwde je een mini-huisje van. Nu heb je 1.000 verschillende soorten stukjes die allemaal custom made zijn om jouw specifieke set zo realistisch mogelijk te laten lijken. Dat vind ik ergens wel jammer. Al die gladde poppetjes die steeds meer op Bionicles gaan lijken, vind ik dan toch minder tof dan het blokkerige uiterlijk dat we van Lego gewend zijn. Ik ben benieuwd waar de toekomst ons brengt. Overal gladde blokjes en alles custom of zouden we weer terug gaan naar simpelere tijden?
Klein, maar fijn
In een paar zaaltjes ben je door de volledige 90-jarige geschiedenis van Lego heen. Met de tentoonstelling ben je ongeveer een uur, misschien anderhalf uur zoet. De tickets zijn maar tien euro, maar als je het halve land met de trein door moet reizen, is dat het misschien niet waard. Ik had meer grote Lego-bouwwerken verwacht, maar daarvoor kun je waarschijnlijk beter naar een Lego-winkel gaan.
Ook zijn er nog wat zalen waarin je ziet hoe woonkamers er vroeger uitzagen en welke apparaten er in de 20e eeuw werden gebruikt. Daar kun je nog wat tijd doorbrengen, maar een hele dag houdt het Museum van de 20e eeuw je echt niet bezig. Er is in het restaurant beneden een plek waar je zelf kunt Lego-en, maar het is waarschijnlijk niet de bedoeling dat je daar de hele middag zit. Ik raad aan om er een dagje uit van te maken, waar de Lego-tentoonstelling een klein onderdeel van is.