De Cirque du Freak boekenserie (ook bekend als de Darren Shan-saga) is ondertussen 22 jaar oud. En de verfilming, The Vampire’s Assistant, komt uit 2009. Door gemengde reviews kwam er geen tweede film. Betekent dat automatisch dat de boeken beter zijn? Niet per se.
Waar gaat ‘Cirque du Freak’ (Darren Shan boek één) over?
Wanneer de door spinnen geobsedeerde Darren Shan de bijzondere spin Madam Octa ontmoet tijdens een geheime freakshow, neemt zijn leven een gestoorde wending. Zijn beste vriend Steve is er namelijk van overtuigd dat de eigenaar van Madam Octa een vampier is: Larten Crepsley. Darren aanschouwt dat Steve stiekem van Mr. Crepsley eist hem een vampier te maken, maar de circusartiest weigert. Steve heeft namelijk kwaadaardig bloed, zegt hij nadat hij geproefd heeft. Dit verandert Darrens vriendschap met Steve, maar gelukkig brengt een misdaad ze weer samen.
Darren heeft namelijk besloten om Madam Octa te stelen. Hij moet haar gewoon hebben, het kan niet anders. Samen met Steve laat Darren de spin trucjes doen, tot er een vreselijk ongeluk gebeurt. Darren moet zijn leven als normale tiener opofferen om zijn beste vriend te redden van Madams Octa’s gif. Larten Crepsley maakt van Darren zijn ‘Vampire Assistent’ en dat is iets dat Steven Darren nooit zal vergeven, zelfs al heeft het zijn leven gered. Darren zal samen met zijn mentor de vampierwereld met al zijn gekke rituelen en regels moeten trotseren, zonder familie, zonder vrienden en zonder Steve.
Hoe verschilt de ‘Cirque du Freak’ film van de Darren Shan-boeken?
Het grootste verschil tussen de film en de boeken is Mr. Tiny’s rol. In de film is hij proactief en prominent aanwezig, terwijl dat in de boeken helemaal niet zo is. In The Vampire’s Assistant is het vanaf het eerste moment duidelijk dat hij de bad guy van de film is. Aan de ene kant is dat jammer, omdat het voorspelbaar is. Aan de andere kant brengt dat spanning en is het tempo hoger dan in de boeken.
Ook Darrens thuissituatie wordt een stuk uitgebreider en sterker neergezet. Je begrijpt veel beter waarom hij instemt om zijn thuis te verlaten en een vampierassistent te worden. Je begrijpt waarom zijn ouders hem zo op de nek zitten en ook waarom Darren dat vreselijk vindt.
Verder is Truska een stuk ouder in de film dan in de boeken. De baardige dame was in het boek een mogelijke love interest voor Darren, terwijl ze in de film een love interest is voor Mr. Crepsley. En ze heeft visioenen, die spanning en drama toevoegen. Top dat vrouwen meer aanwezig zijn in de film dan in de boeken, want dat miste ik wel echt. Cormac Limbs is bijvoorbeeld ook een vrouw in de film. De boeken voelen geschreven voor en door cis white heteroseksuele mannen/jongens, en de film bevat gelukkig ietsje meer diversiteit dan dat.
Daarnaast zijn de sfeer in het circus en Mr. Crepsleys achtergrondverhaal noemenswaardige verschillend. Het circus is in de boeken een stuk enger en griezeliger, terwijl het in de film quirky en geinig is. Dat is een gemiste kans. En Mr. Crepsleys kenmerkende litteken is in de film heel anders, wat impact heeft op zijn backstory. De drie lijnen op zijn gezicht zijn in de film veroorzaakt door Vampaneze in plaats van dat het één groot litteken is veroorzaakt door ‘iemand anders’ (spoilers). Jammer, maar begrijp ik het wel. De Vampaneze spelen in de film al een rol, terwijl ze in de boeken pas later aan bod komen. De littekens zijn een goede manier om aan te geven dat Mr. Crepsley een aanvaring met ze heeft gehad.
Wat maakt de Darren Shan film beter dan het boek?
Meer screentime voor Steve
Het begin grijpt je meteen. Het is interessant en spannend en de personages hebben een goed verhaal. Je snapt waarom Darren thuis weg wil. Je leeft mee met Steve. Het is fijn dat zijn emotionele kant meer screentime krijgt in de film ten opzichte van het boek. Je wordt nieuwsgierig naar Mr. Tiny en Mr. Crepsley. De sfeer van hoe de circusartiesten leven komt goed over. Top.
Je leeft makkelijke mee
De scène waarin Madam Octa Steven bijt is stukken beter dan in het boek. Het is minder gek en jolig, en realistischer en dramatischer. Dit is dé scène die het verhaal maakt, dus dat past veel beter. Het is in de film precies genoeg impactvol. Mr. Crepsley heeft trouwens ook een betere reden om Darren in een half-vampier te veranderen, dan de slappe reden die uiteindelijk pas ergens in boek twaalf gegeven wordt. Dit alles maakt het makkelijker om in het verhaal van de film mee te gaan. Ook hoe Steve beseft dat Darren een half-vampier is, wordt heel sterk neergezet.
Hoger tempo
Ook het tempo van het plot is een stuk prettiger dan in het boek. In sommige delen van de Darren Shan-boekenserie gebeurt er vrij weinig dat relevant is voor het grotere verhaal. Niet alles draagt bij aan de climax en dat is in de film wel zo. Een voorbeeld daarvan is Mr. Tiny’s actieve rol. Een ander voorbeeld is het feit dat Darren als half-vampier veel meer kan in de film dan in het boek, zoals helen met speeksel en supersnel bewegen.
Meer romantiek, helaas
Circushulpje Rebecca is nieuw, zodat Darren een love interest heeft. Dat had voor mij niet gehoeven. Sowieso hadden alle toegevoegde (uiteraard heteroseksuele) relaties voor mij niet gehoeven. En waarom een liefdesdriehoek met Gerta? No thank you.
Wat zijn gemiste kansen van The Vampire’s Assistant?
Behalve dat de film in het midden wat traag is, is het een prima vermakelijke film. Het is leuk als je de boeken gelezen hebt en ook als je geen voorkennis hebt. Ik heb de film eerder gezien dan ik de boeken heb gelezen, en dat hinderde totaal niet. Nu ik de verhalen en personages ken, is het wel extra leuk om dingen te herkennen. Er blijven helaas tegenvallers:
- Harkat is in de film een soort mini-Gollum in plaats van een stevige krijger. Dat vond ik echt jammer, omdat hij een van mijn favoriete personages uit de boeken was.
- De Wolfman is zo ontzettend lelijk vormgegeven. Hij had net iets meer aandacht mogen hebben.
- Jammer dat Mr. Tall en Mr. Tiny allebei hun kenmerkende kleding niet dragen.
- De opbouw naar Steve’s haat had net iets langzamer gemogen.
- Hoezo stapt Darren in de auto van een vreemde man? De scène die zich op de achterbank van die auto afspeelt, is heel gek en heeft niet per se meerwaarde. Ik denk dat het de spanning zou moeten opvoeren, maar dat werkte voor mij totaal niet.
- Murlough had beter vertaald kunnen worden. Hij was in de boeken als alleenstaande, losgeslagen gek een stuk gaver dan als Mr. Tiny’s minion met een raar en afwisselend accent. Wel is het sterk dat hij er in de film voor zorgt dat Mr. Tiny zijn handen niet vuil hoeft te maken.
- Zonde dat Mr. Tiny’s hele motivatie weggegeven wordt via exposition. In het boek kreeg Steve uit zichzelf een hekel aan Darren, maar nu legt Mr. Tiny het hem een soort van op. Dat voelt gek.
- Ik miste Arra Sails en Vancha March, maar die zitten niet in de eerste boeken. Eigenlijk mag ik daar niet over klagen (maar ik doe het toch).
Conclusie: Darren Shan heeft veel potentie
Maar de film en het boek hadden beter gekund
Darren is vooral in het boek, maar ook in de film een vrij vlak personage. Dat kan aan het geschreven woord of het acteerwerk (of allebei) liggen. De enige persoonlijke ontwikkeling die Darren op het scherm heeft, slaat helemaal dood, omdat hij niet zelf kiest te veranderen. De keuze wordt eigenlijk voor hem gemaakt. Dat is in het boek beter gedaan. Maar in het boek heeft niet iedereen zo’n uitgebreid achtergrondverhaal en het is juist gaaf dat je in de film ook Steve’s kant meemaakt. Daarom heb ik toch een voorkeur voor de film, in ieder geval over de eerste drie boeken.
The Vampire’s Assistant is een gestroomlijnde versie van de eerste twee boeken van de Darren Shan-saga. Het is spannender en meer to the point. Er zit meer diversiteit in, maar helaas ook meer geforceerde romantiek. Ik raad aan om de film te kijken en daarna deel vier, vijf, zes en tien van de boeken te lezen. Daarin ontdekt Darren de vampiercultuur en Harkats verleden, en dat is echt de moeite waard.