Omdat de Grisha boeken omgetoverd gaan worden tot een televisieserie voor Netflix, gaan wij alle Leigh Bardugo met terugwerkende kracht nog even recenseren. We begonnen logischerwijze met een recensie over de complete Grisha trilogie. Nu is het de beurt aan List & Leugens. Dit is het eerste deel uit de Kraaien duologie: een serie van twee boeken. Dit was het eerste boek dat ik las van Leigh Bardugo. Ik wist eerst niet zeker of ik deze boeken wel kon lezen zonder dat ik de Grisha trilogie had gelezen, maar dat bleek geen probleem. Meestal ben ik huiverig als ik alleen maar lovende recensies lees, maar dit keer snapte ik het helemaal: wat zijn de Kraaien fantastisch!
List & Leugens is uitgegeven door Blossom Books en is een vertaling van Six of Crows. Het boek is vertaald door Merel Leene
Het verhaal
Ik plukte deze omschrijving van de site van Blossom Books:
In Ketterdam is alles te koop, als je maar bereid bent om te betalen. Niemand weet dat beter dan crimineel wonderkind Kaz Brekker. En dan krijgt hij een opdracht aangeboden die weliswaar levensgevaarlijk is, maar hem meer geld oplevert dan hij ooit had kunnen dromen. Hij kan het alleen niet in zijn eentje…
Kaz vertrekt uiteindelijk met een team dat op het eerste gezicht een bij elkaar geraapt zootje lijkt. Een op wraak beluste ex-gevangene, een gokverslaafde scherpschutter, een van huis weggelopen rijkeluiszoon, een spion die als bijnaam ‘de Schim’ heeft en een Hartenwringer die haar magie vooral gebruikt om te overleven in de sloppenwijken. En dan is er Kaz zelf nog, een dief die gespecialiseerd is in onmogelijke ontsnappingen.
Tijdens hun reis moeten ze dwars door vijandig Fjerda trekken. Ze worden belaagd door een andere bende die op hetzelfde doel uit is, maar ook door Grisha die dankzij een mysterieuze drug een bijna onmogelijke, explosieve kracht hebben ontwikkeld. Oh, en tussendoor moeten ze ook proberen om elkaar niet te vermoorden.
Een diverse groep mensen die samen een vrijwel onmogelijke opdracht moeten uitvoeren om er stinkend rijk van te worden: het klinkt een beetje als Ocean’s Eleven en dat klopt ook wel. List & Leugens is de low fantasy en Young Adult variant van deze film. Hoewel, de twee zijn natuurlijk niet echt met elkaar te vergelijken. En Kaz Brekker is wel even duizend keer intrigerender dan Danny Ocean…
De Grisha-wereld
Omdat ik destijds de Grisha trilogie nog niet had gelezen, wist ik nog niets van de Grisha-wereld, ofwel de Grishaverse af. Nogmaals: je kunt prima de Kraaien lezen zonder eerst de trilogie te hebben gelezen. Het scheelt bijvoorbeeld een hoop dat deze duologie zich afspeelt in een compleet ander deel van de wereld. De eerste drie boeken speelden zich af op het vasteland van Ravka en Fjerda (met als inspiratie tsaristisch Rusland). De Kraaien spelen zich af op het eiland Kerch, in de stad Ketterdam.
Misschien geeft de naam Ketterdam het al weg, maar de inspiratie voor deze twee boeken was de Gouden Eeuw en dan vooral de Gouden Eeuw in Amsterdam. Denk aan zeereizen, wereldhandel, de VOC en een bloeiende economie. In Ketterdam zie je veel smalle grachten, scheve huizen, een soort Wallen-achtige wijk, veel toeristen en een hoop handel. Sommige locaties, woorden en termen komen direct uit het Nederlands. Denk bijvoorbeeld aan hutspot! Ik kan Leigh Bardugo in ieder artikel wel blijven prijzen om haar worldbuilding maar ze flikt het nu gewoon weer: Ketterdam is een van de beste low fantasy plekken waar ik in tijden over las.
De zes kraaien van List & Leugens
Er zijn zes hoofdpersonages in List & Leugens en we lezen het verhaal vanuit het oogpunt van vijf van hen. Door die vijf verschillende personages wordt het verhaal alleen maar interessanter. Daarnaast is er een hoop shipping, want eigenlijk zijn er wel drie setjes uit de zes Kraaien te vormen. Tenminste, dat wilde ik graag zo lezen. Het is fantastisch dat ieder personage zijn of haar imperfecties en fouten heeft. Te mooie en perfecte personages zijn maar saai om over te lezen. Omdat dit een YA is, zijn ze alle zes 18 jaar of jonger, maar gezien wat ze allemaal hebben meegemaakt, hadden ze ook prima ergens begin twintig kunnen zijn. Hoe dan ook, hier zijn je zes nieuwe favoriete personages:
Kaz Brekker
Kaz is de leider van het team. Hij is slim, gehaaid, manipulatief en meedogenloos. Zijn bijnaam is Vuile Handen, wat weinig aan de verbeelding over laat. Kaz wil wraak op iemand en naarmate je meer leert over zijn achtergrond, ga je hem als lezer zijn wraak meer en meer gunnen. Het duurt lang om van Kaz te leren houden, omdat hij zo koud en afstandig is, maar hij is super intrigerend. Hij draagt altijd handschoenen en loopt met een wandelstok.
Jesper Fahey
Jesper is de wapenexpert en scherpschutter van het team, en hij kan supergoed met pistolen omgaan. Hij schiet eigenlijk altijd raak. Je zult hem dan ook niet snel zonder zijn wapens zien. Hij heeft een beeeeeetje last van een gokprobleem, waardoor hij in diverse minder prettige situaties terecht komt. Jesper is lang en slank. Hij is gevat en sarcastisch. Van alle zes is Jesper mijn favoriete personage. Hij deed me een klein beetje denken aan Mat Cauthon uit de Wheel of Time serie.
Inej Ghafa
Inej is de spion, degene die informatie kan vergaren en die geheimen uit wie dan ook kan trekken. Haar bijnaam is ‘De Schim’ dus dat zegt wel genoeg. Inej was ooit acrobaat maar werd gevangen genomen door slavenhandelaars en verkocht aan een soort luxe bordeel. Ze gebruikt haar acrobatische skills om door Ketterdam te reizen via o.a. daken. Ze is een goede vriendin en mentaal zonder twijfel de sterkste van de zes.
Nina Zenik
Nina is een Grisha Hartenwringer. Hier had wat Grisha achtergrondkennis van pas gekomen, maar al snel is duidelijk wat Nina allemaal kan. Ze heeft bijzondere en sterke krachten. Ze is vrijpostig en redelijk brutaal en soms lijkt het er op dat ze haar eigen planning heeft. Ook Nina is een erg interessant personage.
Matthias Helvar
Matthias zit dankzij Nina in de gevangenis aan het begin van het boek. Langzaamaan krijg je ook meer te weten over de geschiedenis van deze twee. Matthias is de spierbundel van de groep én hij heeft belangrijke achtergrondinformatie over de plek waar ze heen moeten reizen. Persoonlijk vond ik Matthias het minst leuke personage van de zes.
Wylan
Wylan is het enige personage zonder eigen hoofdstukken. Dat komt vooral door het plot dus op zich is dat een slimme oplossing. In het vervolg heeft Wylan wel zijn eigen hoofdstukken. Zonder verder iets te verklappen kan ik wel veilig zeggen dat Wylan de explosieven expert is van de groep, en dat ik hem keihard ship met Jesper.
Zes redenen waarom je List & Leugens moet lezen
Zes redenen? Ja, omdat het boek in het Engels Six of Crows heet. Zes vanwege de zes leden en Crows omdat dat de naam is van de (criminele) organisatie waar ze bij horen. Ik snap wel dat het boek vertaald is naar List & Leugens; dat spreekt toch net iets meer tot de verbeelding dan ‘De Zes Kraaien’. Bovendien doet de Nederlandse titel het plot absoluut eer aan.
- Het gaat over een praktisch onmogelijke missie en dat soort verhalen zijn altijd heerlijk om te lezen;
- De zes teamleden zijn allemaal misfits. Ik hou van imperfecte personages, dat maakt het verhaal alleen maar leuker;
- Alle zes de personages zijn supergoed uitgedacht, met ieder een eigen achtergrond, eigen karakters en eigen gebreken;
- Leigh Bardugo’s schrijfstijl is knettergoed en de worldbuilding is weer fantastisch. Ketterdam komt zo vanaf de bladzijdes tot leven;
- Het tempo is hoog. Er gebeurt op praktisch iedere pagina wel iets. Daardoor wil je alleen maar snel verder lezen;
- Het eindigt met een megagrote cliffhanger. Daardoor móet je Kraai en Koninkrijk er wel meteen achteraan lezen.
List & Leugens is een van de beste low fantasyboeken die ik in tijden heb gelezen. Ik ging na het lezen meteen door met het vervolg en dat bleek gewoon nóg beter te zijn. De recensie van Kraai en Koninkrijk komt er binnenkort aan dus hou de site in de gaten.