Het is kerst, dus natuurlijk verdien je het om een cadeautje te krijgen. Heb je de adventskalender van Dutch Venture Publishing al voorbij zien komen? Nou, ik wel! En daarom kan ik je nu al een review geven van Vuurvlieg, het cadeau van 5 december. Het is een gratis, kort kerstverhaal dat zich in een dystopische wereld afspeelt. Toepasselijk, want op deze kortste dag van het jaar is het ook Short Story Day!
Waar gaat Vuurvlieg van Jen Minkman over?
De hoofdpersoon, Zlata, leeft in een treurige maatschappij waar het niet de bedoeling lijkt te zijn te hopen, te dromen en jezelf te zijn. Het regime is strak en kerst is geen ding. Dan ontdekt Zlata iets dat bijna als magisch te beschrijven is. Is het wel veilig om dat te onderzoeken en om het aan anderen door te geven? Dat lees je in Vuurvlieg!
Interessant en zeker dystopisch wereldbeeld
De cover sprak me meteen aan en ik was ook wel benieuwd hoe dystopisch een kerstverhaal kan zijn, dus ik ben binnen no time door Vuurvlieg heen gevlogen (ja kort is nou eenmaal kort). Ik kon lastig in de eerste paar bladzijden komen, omdat de wereld inderdaad ontzettend dystopisch en treurig is. Daarnaast zijn personages die we leren kennen niet heel likable. Zlata is bitter en chagrijnig (wel terecht), haar broertje is verwend en haar opa is licht ontvlambaar. Dat is niet echt een leuke binnenkomer. De maatschappij die wordt beschreven is gelukkig meer dan interessant genoeg om te blijven doorlezen.
Een afstandelijke en politieke sfeer
Ik had niet verwacht dat politiek ook echt een rol zou spelen in dit verhaal. Dat vind ik zelf altijd vrij droge kost en had in Vuurvlieg voor mij dan ook niet gehoeven. Kijk bijvoorbeeld naar The Hunger Games deel 3: Mockingjay. Dat was voor mij wel echt een afknapper om eerlijk te zijn.
Daarnaast vind ik het aan de ene kant heel sterk en slim dat er ‘u’ gebruikt wordt in dit verhaal in plaats van je, omdat je hiermee hiërarchie aangeeft zonder daar al te veel aandacht aan te moeten besteden. Ook vind ik het meteen koud en afstandelijk lezen. Er werd hierdoor dus afstand gecreëerd tussen mij als lezer en het verhaal. Dat is misschien wel de bedoeling, maar dat gevoel slaat over op het gehele verhaal en dat is jammer.
Naast treurnis en politiek ook religie
Politiek hoefde voor mij geen rol te spelen en religie stiekem al helemaal niet. Ik lees fantasy omdat dat vaak wat luchtiger en spannender is dan andere genres. Het is anders dan je gewend bent. Dan heb ik dus geen behoefte aan religie, al helemaal niet als het een religie is die bestaat op onze wereld, tenzij het meer op een antroposofische manier geschreven wordt. Onbekende rituelen, ceremonies en gebruiken lijken me prima interessant, maar als het punt dat wordt gemaakt eigenlijk is ‘our lord and savior’, haak ik wel een beetje af. Hopelijk stap ik niet op iemands tenen, want dat is het laatste dat ik wil, maar dit onderwerp had voor mij persoonlijk niet in Vuurvlieg aan bod hoeven komen.
Zlata moet de trein halen: clichés en veel gehaast
Ik ben niet heel erg fan van de ‘zingen en muziek zijn verboden’-cliché, omdat het een cliché is. Daarnaast vind ik het moeilijk te geloven dat mensen soms niet uit zichzelf gaan neuriën of zingen. Het is in onze wereld op een natuurlijke manier ontstaan, dus waarom niet in die maatschappij? Helemaal omdat Zlata niet eens wist dat het verboden was. Als je dat niet weet, dan gebeurt het toch gewoon? Daarnaast: ik snap dat dit boek Vuurvlieg heet, omdat dat te maken heeft met zingen enzo, maar de titel en cover wekte bij mij hele andere verwachtingen op. Ik had gehoopt of vuurmagie of iets dergelijks (dat schrijf ik zelf maar al te graag), maar laat me je alvast uit de droom helpen. Vuurvlieg is een symbolische titel.
Quote van opa: “Zo lang geleden dat ik echte hoop in mijn hart voelde. Zo lang geleden dat ik licht in de duisternis ontwaarde.” Dit vind ik zelf een beetje overdreven als iemand een paar seconden geneuried heeft. Grootvader slaat ineens helemaal om van kwaad naar smekend. Dat gaat net te snel voor mij en dat maakt het ongeloofwaardig. Ook het achtergrondverhaal van moeders vind ik gehaast.
“Volg je eigen ster” is ook een cliché dat er bij mij niet in gaat.
Toch wel lekker prikkelend
Laat ik deze positieve alinea beginnen met een complimentje te maken voor de taal die soms gesproken wordt: Usalees. Dat vind ik echt heel leuk. Daarnaast laat dit korte verhaal me afvragen hoe de Staat omgaat met mensen die zich ziek melden. Hoe controleren ze dat? Zlata kan namelijk prima drie dagen spijbelen. Wat doen ze met mensen die langdurig ziek zijn of met arbeidsongeschikten? Waarom heeft Zlata nog nooit eerder gespijbeld? Hoe faked Zlata een griep als ze geen verschijnselen heeft? Dit is geen kritiek, maar meer een compliment naar Jen Minkman, omdat ze me nieuwsgierig maakt en ik meer wil. De wereld die ze opbouwt is namelijk erg interessant.
Conclusie: Vuurvlieg gaat als een dystopische raket
Dit kerstverhaal was me iets te gehaast en ik miste wel het echte ‘warme kerstgevoel’ om eerlijk te zijn. De opzet, wereld en rode lijn zijn interessant, maar dit verhaal is voor mij net te kort door de bocht. Het eindigt ook heel abrupt en zonder cliffhanger of spanning. Dat slaat voor mij persoonlijk de plank net mis helaas.
Kort is wel echt kort ja
Ik merk dit vaker, ook als ik korte verhalen van Tamara Geraeds lees bijvoorbeeld. Ik vind korte verhalen gewoon te kort! Beschrijvingen zijn minder gedetailleerd en alles voelt al snel gehaast. Dat is echt zonde, want dat hoeft niet! Vaak denk ik dan, ja als je het zo doet, had je net zo goed niets kunnen vertellen. Neem bijvoorbeeld het achtergrondverhaal van Zlata’s moeder. Dat wordt in twee zinnen samengevat. Het is hartstikke interessant, maar heeft op deze manier toch net geen toegevoegde waarde. Dat vind ik echt jammer.
Aan de ene kant snap ik dat je niet alles in vijftig pagina’s kunt proppen, maar aan de andere kant denk ik: waarom zou je dan stoppen met schrijven? Waarom zou je niet de tijd nemen om uitgebreide beschrijvingen en meer achtergrondverhaal toe te voegen? Toch is het wel lekker om als je een reading slump hebt bijvoorbeeld of gewoon voor de afwisseling, een kort verhaal te lezen. Dan weet je zeker dat je niet hoeft te investeren als lezer en dat kan een hele opluchting zijn. Dilemma’s.
Dus wat vind jij? Short stories, standalones of series?
Wat is jouw mening over short stories? En welke van de drie bovenstaande types verhalen heeft jouw voorkeur? Verschilt het ook qua genre of qua leesmoment? Laat het weten in de comments en houd vooral de adventskalender van Dutch Venture Publishing in de gaten.