Als er een film is die de gemoederen de laatste tijd flink heeft bezig gehouden, dan is dat Joker wel. De film over de DC-slechterik met Joaquin Phoenix in de hoofdrol. In eerste instantie werd de film geprezen. De film won zelfs de hoogste prijs op het Venice Film Festival. Sindsdien is er echter meer kritiek gekomen op de film. Veel critici zijn zelfs van mening dat Joker een gevaar vormt voor de samenleving. De reden hiervoor is dat de film eenzame witte mannen zou kunnen inspireren om geweld te plegen tegen personen die wel meer succes hebben in de maatschappij. Vooral in Amerika is er angst voor de film, wat niet gek is gezien het feit dat er veel mass shootings zijn geweest de laatste tijd.
Waar gaat Joker over?
Joker is het origine-verhaal over de aartsvijand van Batman, oftewel the Clown Prince of Crime. De film staat los van de DCEU, waar Jared Leto nog altijd de dienstdoende Joker is. Joker is deels gebaseerd op de comic The Killing Joke. Deze comic wordt door fans en critici gezien als het echte origineverhaal van de Joker. Voor de rest staat de Joker uit deze film helemaal los van die uit de DCEU.
Arthur Fleck is een buitenstaander die nog woont bij zijn zieke moeder. Hij is mentaal niet stabiel, maar krijgt weinig hulp want de rijken die kijken niet om naar de armen met problemen. Verschillende gebeurtenissen zorgen ervoor dat Arthur terechtkomt in een neerwaartse spiraal en langzaamaan steeds gekker en daardoor ook gevaarlijker wordt.
The lone wolf
Cinematisch gezien is Joker een mooi gemaakte film. De film zit goed in elkaar en blijft ook boeien. Er is aanzienlijk veel geweld, ondanks het feit dat de trailer dat in eerste instantie niet liet zien. En dat geweld, dat is waar het probleem zit volgens critici.
Arthur heeft mentale problemen en een aandoening waardoor hij dus op willekeurige momenten ineens begint te lachen. Hij wordt gepest en in elkaar geslagen op verschillende momenten in de film. Als publiek zijnde wil je natuurlijk graag aan de kant staan van de hoofdpersoon en als die hoofdpersoon onrecht wordt aangedaan, dan wordt dat al snel gerechtvaardigd. Op sommige momenten voelt het ook alsof de film het geweld van Arthur wil goedpraten. Kijk ten slotte eens wat hem allemaal is aangedaan. Natuurlijk wordt hij helemaal gek en gaat hij maffe dingen doen! Het gevaar schuilt er ook in dat hij wordt neergezet als een held door zijn daden.
De mening van Phoenix
Jaoquin Phoenix zelf zei er het volgende over:
“I think that, for most of us, you’re able to tell the difference between right and wrong. And those that aren’t are capable of interpreting anything in the way that they may want to. People misinterpret lyrics from songs. They misinterpret passages from books. So I don’t think it’s the responsibility of a filmmaker to teach the audience morality or the difference between right or wrong. I mean, to me, I think that that’s obvious.”
Hij heeft natuurlijk een punt. Een film alleen kan geen reden zijn voor iemand om te beginnen met moorden. Daar gaat veel meer aan vooraf. Het zou uiteraard wel het laatste zetje kunnen zijn, maar om te zeggen dat de film de enige reden is dat iemand op het idee kan komen is vergezocht. Hetgeen dat nog gevaarlijker is dan de film zelf, is de fan-cultuur die er om heen hangt. Een aantal DC-fans vielen critici, vooral vrouwen, die slechte recensies schreven over Joker aan op internet zonder de film gezien te hebben. Dit is niet iets nieuws. Phoenix heeft wellicht gelijk dat je niet kunt voorspellen wat een trigger is voor iemand, maar het is bekend dat er fanatieke DC-fans zijn die critici aanvallen. Zo ontving eerder een recensent een doodsbedreiging na een slechte recensie over Aquaman. Het was te verwachten dat een film als Joker nog meer los zou maken. De film ontvangt namelijk goede kritieken, dus dat is genoeg voor fans om de slechte recensies weg te kunnen wuiven. Daarnaast staat de film in het middelpunt van de discussie over toxic masculinity. Genoeg voer dus voor bepaalde personen om mee aan de haal te gaan.
Onze mening
Joker is een intense en duistere films die wel de risico’s van de ‘vergeten’ mensen in de samenleving laat zien. Het voelt echter niet alsof we het hebben over een fictioneel personage, maar doordat de film dusdanig goed in elkaar steekt lijkt het echt. Zeker gezien het hedendaagse klimaat waarin het voelt alsof het arm tegen rijk is, kan het zijn dat er bepaalde mannen zich aangesproken voelen en Joker als hun held zien. Dat gezegd hebbende is er tot nu toe nog geen incident geweest. Veel van de angst wordt natuurlijk ook veroorzaakt door de schietpartij in Aurora tijdens een vertoning van The Dark Knight Rises. Een man die zich had verkleed als de Joker schoot toen ineens mensen neer in de bioscoopzaal. De angst is dus logisch.
Al met al is Joker een goede film en het is zeer waarschijnlijk dat Joaquin Phoenix een Oscar zal winnen voor zijn rol. Het is echter geen vernieuwende film. Er zijn namelijk een berg aan films waarin een onbegrepen witte man een pad van geweld kiest. Kijk naar Fight Club, Taxi Driver of zelfs The Godfather. Het is een oud concept die nu toevallig in het stripboekenjasje is gegoten. Als we films als deze nu gaan verieden, dan kunnen we beter een groot deel van alle films nooit meer laten zien uit angst voor wie er wellicht getriggerd wordt om geweld te veroorzaken.
WWat vond jij van Joker?