Het is moeilijk om een recensie te schrijven over iets wat je zo na aan het hart ligt. Meer dan tien jaar geleden, in 2008, ging ik naar de bioscoop voor Iron Man. Nog nooit van gehoord. Ik las eigenlijk nooit comics. Maar de trailer was tof en de recensies lovend. Wist ik veel dat dit het begin zou zijn van een elfjarige verslaving aan superheldenfilms in het algemeen, en de Marvel Cinematic Universe (MCU) in het bijzonder? Nu is het afsluitende hoofdstuk van de ‘Infinity Saga’ hier. Avengers: Endgame is het slotstuk na elf jaar en tweeëntwintig films (Endgame meegerekend). En dat doet toch een beetje pijn.
NB. Ik probeer deze recensie spoilervrij te houden, maar ik raad iedereen aan met zo min mogelijk voorkennis naar Avengers: Endgame in de bioscoop te gaan. Er staan in deze recensie natuurlijk wel spoilers voor andere MCU films.
Niemand kent het plot
Goed, niemand is een groot woord. Natuurlijk kennen de regisseurs, de Russo brothers, en de schrijvers het volledige plot. Maar van alle acteurs kreeg alleen Iron Man himself, Robert Downey Jr, het volledige script. Veel acteurs wisten pas hoe de film ging en wat het volledige plot was op de dag van de premiere in Los Angeles van de week.
Ook in de trailers wordt maar weinig prijs gegeven. Vrijwel alle beelden uit alle teasers en trailers komen uit het eerste half uur van de film. En alsnog worden ze out of context getoond en geven ze amper iets weg van het plot. Ja, Iron Man weet weg te komen uit de ruimte. Maar hoe? Captain America (Chris Evans) heeft opeens geen baard meer en laat schijnbaar een traantje in een scene. Geloof me als ik zeg dat de trailers werkelijk niets weggeven over het ultieme plot.
Het enige wat vaststaat is dat Avengers: Endgame verder gaat waar Infinity War is geëindigd. De halve bevolking van het universum is uitgeroeid door de snap van Thanos (Josh Brolin) en de overlevenden moeten zich zien te redden. Kunnen ze hun vrienden terug halen? Of moeten ze gewoon door met hun leven? En… waar is Thanos?
Infinity Saga
Zoals gezegd begon deze saga elf jaar geleden met Iron Man. Marvel-genie Kevin Feige en zijn crew hadden nooit durven dromen dat ze met deze film goud in handen hadden. Alle MCU-films werden blockbusters en veel van de cast werden wereldsterren. Op beurzen zoals Dutch Comic Con zijn cosplays van Captain America, Thor en Loki niet meer weg te denken. Deze films zitten in de harten van alle geeks over heel de wereld. Ze hebben een zeer grote impact gemaakt in de popculture wereld.
De Infinity Saga bestaat uit drie ‘fases’. Avengers: Endgame is niet alleen het einde van de Infinity Saga, maar ook van Phase 3 van de MCU. Wat er hierna komt, weet niemand. Phase vier zal wellicht films bevatten als Black Panther 2 en de solofilm van Black Widow (Scarlett Johansson), maar er is nog niets 100% officieel aangekondigd en er zijn voor zover bekend momenteel geen nieuwe films in productie. Deze zomer wacht ons nog wel de nieuwe Spider-Man film, Far From Home.
Het is dus een spannende tijd voor MCU fans. Wat staat ons te wachten? Welke helden overleven de Endgame? (Ja, ik weet dat al, maar geen spoilers, weet je nog?) Doordat de regie zo strak in handen is en er zó weinig bekend is over Endgame, weet niemand wat Phase 4 gaat inhouden. Dat is super spannend. Al weten we wel dat sommige helden een eigen televisieserie gaan krijgen op het nieuwe Disney+. Bucky & Falcon, Scarlett Witch & Vision en Loki. Maar of dat betekent dat zij nog leven na Endgame of dat deze series zich in het verleden afspelen, niemand kan het zeggen.
Avengers: Endgame is emotioneel
Wat wel al bekend was, is dat veel contracten aflopen van de acteurs, waaronder die van Chris Evans en Robert Downey Jr. Het is dan ook veilig te stellen dat, ongeacht de uitkomst van de Endgame, dit vrijwel zeker de allerlaatste keer is dat de zes originele Avengers samen in een film te zien zijn. Daarom krijgen vooral Iron Man, Captain America, Thor, Black Widow, Hulk én eindelijk ook Hawkeye de meeste screentime. En ze doen het alle zes perfect. Wat fijn om ze weer samen te zien. Er zijn veel bijrollen die ook een grote rol spelen, zoals Rhodey en Rocket. Andere bijrollen, zoals Okoye, worden echter bijna niet benut; puur doordat er te weinig tijd én te veel personages zijn. Je gaat hoe dan ook heel erg veel oude bekenden (terug) zien en dat is fantastisch.
De film heeft enkele heftige en emotionele momenten. Zo zei Chris Evans zelf in een interview dat hij maar liefst zes keer hard had moeten huilen tijdens de film. Ik had het tijdens twee momenten ook best moeilijk. Na elf jaar zijn al deze personages gewoon zo veel voor me gaan betekenen, dat het moeilijk is ze in sommige scenes te zien. Avengers: Endgame start meteen al keihard, net zoals Infinity War dat deed met de dood van Heimdal en Loki. Goed, in dat geval begint Endgame misschien niet zó hard, want dat was wel heel erg heftig.
Veel momenten uit andere MCU films komen terug, of er wordt naar gerefereerd. Er zitten exacte quotes in uit oudere films: er wordt duidelijk aan de die hard fans gedacht. Voor mij was een bepaalde quote uit Captain America: The First Avenger supermooi om weer te horen, net zoals een quote uit Iron Man 1. Bereid je voor op een heftige film met veel kippenvel-momenten, veel emoties en veel gevoelens. Gelukkig zitten er ook héél veel grappen en grollen in de film. Ik heb zo vaak hardop gelachen, en de hele zaal met mij. De perfecte Marvel humor zit ook in deze film. De balans tussen alle emoties is perfect.
“Part of the journey is the end”
Dit is een quote van Tony Stark, die al voordat Avengers: Endgame in de bioscoop werd gestart, werd uitgesproken in een speciaal voorfilmpje. En hij heeft gelijk. Part of the journey is the end. Ik vind het best lastig om na elf jaar en zo veel films afscheid te nemen van deze epische saga. Maar ik ben ook heel benieuwd hoe het verder gaat. Want dit is misschien het einde van dit hoofdstuk, het is niet het einde van de MCU.
Avengers: Endgame duurt zo’n drie uur maar zo voelt het niet (behalve als je misschien nodig naar de wc moet). De vaart zit er lekker in, en de balans is goed: humor wisselt verdriet af, en actiescènes wisselen wat diepere scenes af. Als je van tevoren gaat bedenken hoe Endgame zal verlopen: zo zal het niet gaan. Bedenk maar zo: Doctor Strange bekeek 14.000.605 mogelijke eindes, en slechts eentje was een goede. Hij had wel gelijk. Want wat een goed einde was dit.
Een kleine spoiler voor wie wil weten of en hoe veel after credit scenes er zijn: