Ann Zhao’s debut Dear Wendy is opvallend en verfrissend. Je vliegt door het verhaal heen en kan niet anders dan blij worden van de prachtige vriendschap. Het verhaal heeft maar liefst twee aromantische aseksuele hoofdpersonages die dit allebei al over zichzelf weten, een zeldzaamheid in de literatuur.
Ik las dit boek in het Engels, want er is helaas (nog) geen Nederlandse vertaling van.
Waar gaat Dear Wendy over?
Sophie Chi zit in haar eerste jaar aan Wellesley College, een keuze die niet bepaald de voorkeur had van haar ouders, die liever hadden gezien dat ze naar een ‘echte’ universiteit ging in plaats van een liberal arts college. Sophie heeft haar aromantische en aseksuele identiteit volledig geaccepteerd en hoewel ze zelf nooit verliefd zal worden, runt ze met plezier een anoniem Instagram-account, ‘Dear Wendy’, waar ze relatieadvies geeft aan medestudenten. Alleen haar kamergenoot weet dat zij de persoon achter het razend populaire account is.
Wanneer Joanna ‘Jo’ Ephron, ook een eerstejaars aan Wellesley, het account ‘Sincerely Wanda’ begint, heeft ze hier geen serieuze bedoelingen mee. Maar wat begint als een luchtige grap, groeit uit tot een onverwachte hit. Zo ontstaat er een rivaliteit met het succes van ‘Dear Wendy’. Ondertussen heeft Jo zelf genoeg aan haar hoofd, waaronder vragen over haar genderidentiteit, het gevoel dat ze niet genoeg is, en de angst dat vrienden haar zullen vergeten als zij ‘De Ware’ vinden.
Terwijl de spanningen online hoog oplopen, worden Sophie en Jo in het echte leven steeds hechtere vrienden. Ze verbinden zich door hun gedeelde aromantische en aseksuele identiteit en werken samen aan een campusorganisatie voor andere a-spec studenten. Maar zal hun band sterk genoeg zijn als ze erachter komen wie er achter Wendy en Wanda schuilgaan?
Een sterk concept
Dear Wendy neemt een originele plaats in omdat het veel bekende tropes uit romantische boeken toepast op een vriendschap. Hoewel er veel meer verhalen te vinden zijn waarin twee personages online een gevecht hebben terwijl ze zonder het te weten offline steeds dichter bij elkaar komen, voelt dit boek nieuw. De focus ligt in Dear Wendy namelijk volledig op de langzaam groeiende vriendschap tussen Jo en Sophie. Deze relatie is opgebouwd zoals in veel boeken bij een romantische relatie wordt gedaan. Zo is er een leuke eerste ontmoeting, is er de spanning die komt van niet weten of iemand even veel interesse heeft in een vriendschap en natuurlijk een dramatische liefdesverklaring.
De personages verschillen sterk van elkaar. Ze maken vergelijkbare dingen mee, maar gaan er op verschillende manieren mee om. Waar Jo nog veel onzekerheden heeft, staat Sophie juist veel zekerder in haar identiteit. Tegelijkertijd neemt Sophie dingen extreem serieus, terwijl Jo dingen makkelijker los kan laten. Dit maakt dat ze een interessante dynamiek hebben. Veel van de keuzes die de personages maken worden gemotiveerd door hun onzekerheden en angsten. Hierdoor zijn de personages realistisch en wil je graag dat ze goede vrienden worden. De reden van hun gevecht online heeft wel iets kinderachtigs, maar het is makkelijk te begrijpen waarom deze twee persoonlijkheden zouden botsen. Tegelijkertijd is het ook erg duidelijk waarom ze nou juist zo goed bij elkaar passen. Deze spanning zorgt ervoor dat het boek interessant blijft en je vliegt er dan ook doorheen.
Daarnaast zijn de online interacties verrassend overtuigend in hun realistische toon en woordgebruik en ze zijn op een interessante manier op de pagina vormgegeven.
Divers en intersectioneel
Dear Wendy is een ambitieus boek die veel onderwerpen aankaart. Omdat beide hoofdpersonen aroace zijn en zij gezamenlijk ook een a-spec organisatie opzetten, is er veel ruimte om problematiek waar zij mee te maken krijgen te bespreken. Het boek kan een divers beeld geven van deze gemeenschap omdat verschillende personages ondanks hun gedeelde identiteit sterk verschillen. Zo is het duidelijk dat bijvoorbeeld Sophie’s Chinese achtergrond en Jo’s non-binaire identiteit meespelen in hoe zij dingen ervaren. Ook komen er in hun meetings personages voor die weer andere ervaringen hebben. Daarnaast hebben Sophie en Jo ook goede vrienden die niet a-spec zijn, sommige daarvan zijn wel deel van een andere minderheidsgroep.
De setting van deze school draagt enorm bij, omdat het een plek is waar veel diversiteit en acceptatie is. Het is er bijvoorbeeld normaal dat mensen hun voornaamwoorden delen als ze zich voorstellen. Dat hier alsnog a-fobische voorvallen zijn is dan ook veelzeggend over problemen die niet alleen buiten maar ook binnen de LGBT+ gemeenschap spelen. Dear Wendy kaart deze problemen aan zonder dat het een enorm zwaar of deprimerend boek wordt. Het boek geeft aandacht aan belangrijke problemen, maar omdat er zoveel personages zijn die elkaar hierbij helpen wordt het nooit te negatief.
Heel veel onderwerpen
Wat het lastig maakt, is dat dit boek voor iedereen bedoelt is. In Dear Wendy worden aan de ene kant veel diep gaande onderwerpen genoemd. Deze voor a-specs bekende problematiek is ingewikkeld en er is veel over te zeggen. Onderwerpen die aan bod komen zijn groot genoeg om een heel boek mee te vullen. Daardoor voelt het in dit boek soms onafgemaakt. Veel discussies worden maar kort benoemd. Gezien de lengte van dit boek is dat logisch, maar het is ook jammer. Een grotere focus op een van de onderwerpen geeft meer diepgang. Hopelijk fungeert het in de huidige vorm als uitnodiging voor lezers om zelf door te zoeken en verder na te denken.
Aan de andere kant geeft dit boek toegankelijke uitleg voor lezers die nog niets over dit onderwerp weten. Helaas voelen de definities die hiervoor gegeven worden als een onderbreking van het verhaal. Er zijn momenten waarop een begrip wordt uitgelegd, terwijl beide personages duidelijk al weten wat dit woord betekent. Omdat deze uitleg voor de lezer bedoelt is, word je op deze momenten uit het verhaal gehaald. Persoonlijk zou het mijn voorkeur hebben gehad om deze definities in een voetnoot of een woordenlijst te stoppen.
We hebben al eerder gesproken over boeken met a-spec representatie die misschien niet echt voor a-spec lezers is. Hoewel Dear Wendy voor iedereen toegankelijk is, denk ik dat de discussies en referenties in dit boek juist wel vooral voor a-spec lezers herkenbaar en interessant zijn. Ook andere a-spec lezers lijken het hiermee eens te zijn. Zo schreef Alice Oseman (schrijfster van onder andere Heartstopper en Loveless) in hun recensie dat Dear Wendy “fluently speaks the language of contemporary aroace spaces and celebrates the healing power of community and understanding”. Hiermee sluit het resultaat van het boek dus aan bij het hoofdthema.
Kortom, Dear Wendy smaakt naar meer
Dear Wendy is een origineel verhaal, en dat is eigenlijk jammer. Er zijn te weinig boeken met zo’n grote focus op vriendschap. Ook zijn er te weinig boeken met aroace representatie. Hierdoor springt Dear Wendy er echt uit. Dit boek is een grote stap de goede kant op. De representatie is divers en enorm op de voorgrond. Het is een hartverwarmende viering van platonische liefde en een vermakelijk drama die snel wegleest. Wie niet veel hierover weet kan het erg goed volgen, maar wie wel al meer hierover weet zal veel herkenbare punten vinden. Dit boek opent de weg voor meer diverse verhalen in de toekomst.